Baštinici pomorske tradicije i modernog obrazovanja

Pomorska tradicija Crne Gore i Boke Kotorske, duga devet vjekova, svoju ovovremenost dobila je kroz obrazovanje kadrova u pomorstvu od 1959. godine, kada je osnovana Viša pomorska škola u Kotoru. Nakon dvije decenije, 1981. godine, Viša pomorska škola prerasla je u Fakultet za pomorstvo Kotor Univerzita „Veljko Vlahović“, koji je 2016. godine promijenio naziv u Pomorski fakultet Kotor Univerziteta Crne Gore. Za gotovo šest decenija postojanja Pomorski fakultet Kotor obrazovao je i obučio pomorce i druge kadrove u pomorskoj industriji koji profesionalne karijere uspješno grade u domaćim i stranim brodarskim kompanijama i pomorskom tržištu.

Dekan Pomorskog fakulteta Kotor Univerziteta Crne Gore doc. dr Špiro Ivošević za web portal Univerziteta Crne Gore kaže da je ta univerzitetska jedinica, zahvaljući intenzivnim aktivnostima u prethodnom periodu, postala svojevrsni centar obrazovnog i naučnoistraživačkog rada.

- Realizacijom niza naučnoistraživačkih projekata sa partnerima iz inostranstva, srodnim obrazovnim i privrednim institucijama, Fakultet je obezbjedio opremu za obavljanje bogatog obrazovnog i naučnoistraživačkog rada. Nabavljeni su nautički i brodomašinski simulatori, GMDSS simulator, High Voltage, Off shore, DP (Dynamic position), te simulator širenja naftnih mrlja u moru. Osposobljene su radionice, laboratorije i računarski centar. Trenutno se intenzivno radi na adaptaciji krova i izgradnji potkrovlja, čime će se dobiti novi prostori u  kojima  će se afirmisati već započete  aktivnosti – rekao je on.

Strateška partnerstva i sertifikati

Dekan Ivošević navodi da je uspostavljanje međunarodne saradnje sa srodnim institucijama u okruženju i šire jedan od osnovnih principa rada i funkcionisanja Pomorskog fakulteta Kotor.

- Zaključeno je i ostvareno niz ugovora o saradnji sa pomorskim fakultetima iz inostranstva - Split, Portorož, Valona, Konstanca, Barselona, NTNU Norveška - te sa raznim privrednim subjektima čija je djelatnost pomorstvo. Stekli smo partnere u naučnoistraživačkom radu sa kojima smo realizovali značajne naučnoistraživačke projekte usmjerene na modernizovanje studijskih programa, nastavnih pomagala, na nabavku savremene opreme, i kontinuirano radili i radimo na ostvarenju principa mobilnosti nastavnika, saradnika i studenata – tvrdi on.

Dekan Ivošević kaže i da je student, koji je završio jedan od studijskih programa Pomorskog fakulteta Kotor, spreman za tržište rada u smislu stečenih znanja, vještina i kompetencija, ali i za samostalni i timski rad.

- Nastavni planovi i programi na osnovnim akademskim studijskim programima Nautika i pomorski saobraćaj, Brodomašinstvo i Pomorska elektrotehnika su usaglašeni sa zahtjevima Međunrodne pomorske organizacije (IMO), pri čemu su jasno definisani ishodi učenja. Ovi kurikulumi su kreirani kroz realizaciju međunarodnih projekta iz programa TEMPUS i HERD, i akreditovani od Savjeta za visoko obrazovanje Crne Gore. Realizacijom projekta iz programa HERIC na Pomorskom fakultetu Kotor sprovedena je kontrola ovih kurikuluma u cilju međunarodne sertifikacije studijskih programa od međunarodno priznatog sertifikacionog tijela. Nakon sprovedene provjere, u maju 2017. godine izdata su tri sertifikata o usaglašenosti nastavnih planova i programa sa zahtjevima IMO STCW Konvencije i prema IMO Modelima kurseva 7.01 i 7.03 za Nautiku i pomorski saobraćaj, 7.02 i 7.04 za Brodomašinstvo i 7.08 za Pomorsku elektrotehniku. Sertifikaciju je sprovelo renomirano sertifikaciono tijelo - Hrvatski Registar Brodova, član IACS-a (International Association of Classification Societies). Ovako harmonizovani obrazovni sistem u Crnoj Gori rezultiraće konkurentnom radnom snagom iz oblasti pomorstva na međunarodnom nivou – navodi dekan Ivošević.

On objašnjava i da je Pomorski fakultet Kotor, uporedo sa neophodnom međunarodnom sertifikacijom nastavnih planova i programa, u obavezi i da usklađuje rad sa zahtjevima sistema kvaliteta prema standardima Svjetske organizacije za standarde (ISO).

- Fakultet je u okviru istog HERIC projekta sproveo aktivnosti na prelazak sa starog standarda menadžmenta sistema kvaliteta MEST ISO 9001:2008 na novi MEST ISO 9001:2015. Nakon sprovedene provjere Hrvatski Registar Brodovao je Fakultetu izdao sertifikat u maju ove godine – kazao je dekan Ivošević.

Intenzivna praktična nastava

Prema njegovim riječima, studenti u toku studiranja stiču neophodna teorijska, ali prije svega praktična znanja kroz praktične vježbe sa kapetanima, upraviteljima stroja, a od skoro i oficirima elektrotehnike organizovanjem vježbi na brodovima u toku kojih se upoznaju sa principima rada službe mašine i palube.

- Takođe, studenti savladavaju osnove sigurnosti i bezbjednosti na brodu, spašavanja u slučaju opasnih situacija, upoznaju se sa radom brodskih motora i drugim bitnim elementima rada na brodu – naveo je dekan Ivošević.

Jasno je, dodaje dekan, da studenti Pomorskog fakulteta Kotor imaju dobro organizovanu praktičnu nastavu u toku studiranja - kroz aktivnosti na brodu, rad u radionicama (radionička praksa) i rad na najsavremenijim brodomašinskim i nautičkim simulatorima.

- Studenti su, takođe, u prilici da se neposredno upoznaju sa radom kompanija u oblasti pomorstva kao što su Port of Adria, Luka Kotor, Uprava pomorske sigurnosti, Crnogorska plovidba i druge, koje su prepoznate kao nastavne baze Fakulteta. Time je već ranije postojeća i itekako zastupljena praktična nastava u velikoj mjeri poboljšana i unaprijeđena – smatra on.

Dekan Ivošević kaže i da je od 2007. do 2017. godine osnovne studije završio 1.141 student, specijalističke njih 302, magistarske njih 46, dok su zvanje doktora nauka dobila tri studenta.   

Centri i projekti

Kao poseban vid uspješnog djelovanja na Fakultetu, dekan naglašava postojanje dva centra - Centra za inovacije i istraživanja i Centara za obuku pomoraca, koji funkcionišu kao podorganizacione jednice Fakulteta. Fakultet takođe posjeduje i biblioteku sa više od 15 hiljada naslova, ali i moderne učionice, radionice i amfiteatar, koji su opremljeni savremenim nastavnim sredstvima i instrumentima.

- Rad Centra za inovacije i istraživanja rezultat je projektnih aktivnosti u okviru projekta „HERD Montenegro Sustainable Maritime Competence Development Initiative“. U okviru Centra trenutno postoje laboratorije za energetsku efikasnost, fosilna i alterativna goriva, motorna ulja, motore sa unutrašnjim sagorijevanjem, zaštitu životne sredine od uticaja brodova, off-shore tehnologije, zračenje i brodsku elektrotehniku – kazao je on.

U Centru za obuku pomoraca realizuje se veliki broj obuka za pomorce, koji nakon završene obuke dobijaju sertifikate radi dobijanja pomorskih zvanja u lučkim kapetanijama. Rad Centra, kao i pojedine obuke, sertifikovao je Bureau Veritas.

Dekan Ivošević navodi i da je Fakultet učesnik brojnih uspješnih projekata od kojih posebno navodi „Montenegro Sustainable Maritime Competence Development Initiative“ iz programa HERD, čiji je osnovni značaj  unapređenje kompetentnosti ljudskih resursa u pomorstvu Crne Gore kroz transfer znanja i iskustava norveških eksperata. Značajan doprinos internacionalizaciji Fakulteta su doprinijeli i projekti iz programa Tempus „Modernizing and harmonizing maritime education in Montenegro and Albania – MarED“, programa HERIC „Knowledge transfer for increased maritime competences in Montenegro – EDUMAR“ i „Applying and promoting the concept of sustainable development to A.D. Marina Bar SUST-MARINA“, programa ERASMUS + „School to Work Transition to Higher Education students with disabilities in Serbia, Bosnia and Herzegovina, and Montenegro - TRANS2WORK“, nacionalni projekat Ministarstva nauke „Mogućnosti proizvodnje tečnih biogoriva iz obnovljivih izvora i njihove primjene za pogon dizel motora na brodovima pomorske privrede i Mornarice Vojske Crne Gore – BIOPOWER“ i drugi.