IN MEMORIAM, prof. dr Jovo Tauzović
IN MEMORIAM
Dana 2. februara 2018. godine preminuo je prof.dr Jovo Tauzović, redovni profesor Pomorskog fakulteta Kotor, u penziji, priznati i poznati pedagog, kapetan duge plovidbe, ali i naučnik, tvorac velikog broja naučnih radova i stručnjak u oblasti pomorstva. Generacije studenata podučavao je pomorskim vještinama, matematici, nauci o brodu, teoriji sistema i drugim naukama, ali ih učio i važnim životnim vrijednostima.
Ostaće zapamćena njegova velika dostignuća u nauci i pomorskom obrazovanju kako u Crnoj Gori, tako i okruženju.
Sahranjen je u rodnom Risnu dana 4. februara 2018. godine.
BIOGRAFIJA JOVA T. TAUZOVIĆA
Jovo T. Tauzović je rođen 23. juna 1937. godine u Risnu. Osnovnu školu je završio u rodnom Risnu, a Srednju pomorsku školu (nautički odsjek) u Kotoru. Već u srednjoj školi ispoljavao je talenat za matematiku, što ga je 1955. godine odvelo na Prirodno-matematički fakultet u Beogradu (grupa za matematiku i astronomiju), na kojem je diplomirao u junu 1959. godine sa srednjom ocjenom 8,45. Godine 1964. godine diplomirao je i na Nautičkom odsjeku Više pomorske škole u Kotoru i dobio zvanje inženjera pomorsko-nautičke struke. Iste godine položio je državni ispit za profesora matematike i ispit za stručno zvanje kapetana duge plovidbe (kap. d. pl.). Zvanje kapetana duge plovidbe uvijek s ponosom ističe zato što su mu praktična iskustva, vještine i znanja stečena plovidbom (navigacijom) bili dragocjeni u daljem radu, ne samo kao edukatora u nastavnom procesu i radu sa studentima, već i u istraživačkom i naučnom radu. U međuvremenu je završio tri vojne škole rezervnih oficira i stekao čin rezervnog kapetana prve klase Jugoslovenske narodne armije. Na Fakultetu tehničkih nauka u Novom Sadu oktobra 1970. godine upisao je poslijediplomske studije – Upravljanje sistemima, smjer: Upravljanje proizvodnim sistemima, gdje je 1975. godine položio sve ispite sa prosječnom ocjenom 9,60 i odbranio magistarski rad na temu "Digitalna simulacija sistema".
Dakle, svoj radni vijek je započeo kao pomorac na brodovima "Jugooceanije" Kotor. Zatim je radio u Pomorskoj školi u Kotoru, gdje je budućim pomorcima predavao matematiku i mornarske vještine. Radio je u Gimnaziji u Kotoru kao profesor matematike (honorarno). Stalni radni odnos zasnovao je na Višoj pomorskoj školi u Kotoru, gdje radi kao profesor matematke, astronomije, navigacije i drugih pomorskih predmeta (ukupno trinaest!), a bio je i šef nautičkog odsjeka.
Nakon deset godina provedenih u pedagoškom radu u Kotoru, prof. Tauzović odlazi za Beograd, gdje radi na tehnološkom odsjeku Više tehničke škole kao profesor matematike, a dvije godine i kao direktor. Na Višoj ekonomskoj školi u Beogradu honorarni je profesor matematike za ekonomiste, na Saobraćajnom fakultetu u Beogradu radi kao honorarni nastavnik navigacije, a na Višoj vazduhoplovnoj školi u Vršcu je honorarni profesor matematike. U SOUR-u "Jugobrod" Beograd je bio angažovan kao savjetnik i direktor Centra za pomorska istraživanja i obuku pomorskih kadrova.
Najveći dio radnog vijeka prof. dr Tauzović proveo je u Kotoru, na Fakultet za pomorstvo, kao profesor na sljedećim predmetima: 1. Nauka o brodu i plovidbi, 2. Teorija sistema (ili Sistemska teorija upravljanja) i 3. Tehnika i ekonomika eksploatacije broda. Pored ovih predmeta bilo mu je povjereno izvođenje nastave za jednu ili više školskih godina na predmetima: (i) Matematika 1, (ii) Matematika 2, (iii) Ekonomika i organizacija brodarstva, (iv) Primjena računara u pomorstvu i (v) Lučka koordinacija.
Godine 1993. izabran je za prodekana za nastavu Fakulteta za pomorstvo u Kotoru. Na ovoj obrazovnoj ustanovi bio je i dugogodišnji šef Katedre za kibernetiku. Tri godine je radio kao honorarni profesor za predmet Iskorišćavanje broda na Pomorskom fakultetu u Dubrovniku.
Na poslijediplomskim studijama Mašinskog fakulteta u Podgorici, smjer Proizvodno mašinstvo, profesor Tauzović je predavao Metode optimizacije sistema, a na poslijediplomskim studijama Fakulteta za pomorstvo u Kotoru je profesor za predmet Upravljanje pomorskim transportom. Bio je angažovan u nastavi i na predmetima: 1 . Upravljanje sistemima, 2. Savremene pravne i ekonomske teorije u pomorstvu i transportu i 3. Savremene tehnološke teorije u pomorstvu i transportu.
U nekoliko navrata prof. dr Tauzović je boravio na specijalizacijama i studijskim putovanjima u inostranstvu. Najznačajniji kursevi koje je pohađao u cilju proširivanja sopstvenog znanja i upoznavanja sa savremenim trendovima pomorske nauke i matematike su: 1. kursu za specijalizaciju iz navigacije (exstra master) na Department of Navigation, Liverpool Regional College of Technology u Velikoj Britaniji (kao stipendista Više pomorske škole u Kotoru); 2. specijalizacija iz primijenjene matematike na Indiana University, Blumington (SAD); 3. strukturalno programiranje (oblast računarstva) na Ottawa Univesity (Kanada); 4. Department of Maritime Studies, The University of Wales Institute of Science and Technology, Kardif (Velika Britanija) – brodarstvo i luke (boravio u svojstvu gostujućeg profesora), 5. Department of Shipping and Transport, Polytechnic South West, Plimut (Velika Britanija) – savremeno upravljanje brodarskim organizacijama.
Prof. dr Jovo Tauzović je dvostruki doktor nauka. Prvi put je doktorirao na Fakultetu za pomorstvo i saobraćaj u Rijeci 1983. godine na temu "Simulacija sistema pomorskog transporta u slobodnom brodarstvu" (kojim je stekao doktorat tehničkih nauka), a drugi put na Ekonomskom fakultetu u Podgorici 1998. godine na temu "Savremeno upravljanje operacionim sistemima" (doktorat ekonomskih nauka).
Dijapazon interesovanja i aktivnog bavljenja prof. dr Jova T. Tauzovića nije se svodio na profesorski rad – na predavanja i rad sa studentima. On je dao značajan podsticaj i doprinos razvoju naučno-istraživačkog rada na Fakultetu za pomorstvo u Kotoru. Učesnik je brojnih naučnih i stručnih skupova - kongresa, okruglih stolova, savjetovanja, konferencija posvećenih pitanjima brodarstva i pomorske privrede u cjelini.Kao stručnjak i naučni radnik prof. dr Jovo T. Tauzović je posebno nastojao, i nastoji, kod stručne javnosti, ali i šire društvene zajednice, ukazati na značaj pomorske privrede i na potrebu da joj se pokloni dužna pažnja. U tom smislu zapaženo je njegovo djelovanje i kao inicijatora stručnih skupova posvećenih najaktuelnijim pitanjima pomorstva i pomorske nauke u našoj sredini.
U periodu najteže krize naše pomorske privrede, prof. dr Tauzović je bio predsjednik organizacionih odbora tri okrugla stola, i to: 1) “Stanje i perspektiva morskog brodarstva Jugoslavije” u organizaciji Fakulteta za pomorstvo, Kotor i „Jugooceanije“, Kotor (1998), 2) “Spasiti i unaprijediti pomorsku profesiju” – Udruženje pomorskih kapetana trgovačke mornarice Jugoslavije i Udruženje pomorskih strojara Crne Gore (2000) i 3) “Potrebe savremenog brodarstva (pomorstva)” – Udruženje pomorskih kapetana trgovačke mornarice Jugoslavije i Udruženje pomorskih strojara Crne Gore (2002). Napominjemo da je prof. dr Jovo T. Tauzović bio potpredsjednik Prvog jugoslovenskog naučno-stručnog skupa “Obrazovanje kadrova u pomorstvu sa aspekta tehnološkog razvoja” koji je 1988. godine održan u organizaciji Fakulteta za pomorstvo u Kotoru.
Veoma je značajan doprinos prof. Tauzovića izdavačkoj djelatnosti na Fakultetu za pomorstvo i u Kotoru, čiji je cilj podizanje svijesti o značaju pomorstva ( brodarstva) kao aktivnosti koja je oduvijek za Boku Kotorsku i za Crnu Goru, predstavljala izvor ekonomske snage, razvoja kulture, pomorskog obrazovanja, nauke i umjetnosti. Treba apostrofirati angažman i doprinos koji je prof. dr Jovo T. Tauzović pružio kao glavni i odgovorni urednik vrijednih stručnih publikacija iz oblasti pomorstva u Crnoj Gori: Zbornika Fakulteta za pomorstvo u Kotoru (glavni i odgovorni urednik za brojeve 13, 14, 17 i dvobroj 18-19) i stručnog časopisa "Pomorstvo", Kotor (glavni i odgovorni urednik za dvobroj 6-7 i broj 8). Njegov doprinos je tim veći što je znao da oko sebe okupi saradnike koji su bili voljni da pomognu baš u onim kritičnim trenucima najveće ekonomske krize, koji su prijetili prestankom izlaženja i gašenjem časopisa.
Prof. Dr Tauzović je bio urednik i redaktor dvije izdavačke edicije, i to: 1. “Savremeno upravljanje”, Unireks, Beograd i 2. “Savremeno (morsko) brodarstvo“, ITP “Unireks”, Podgorica.
Kada je riječ o izdavaštvu, treba navesti podatak da je prof. dr Tauzović dio svoje ogromne stvaralačke energije poklonio poslovima redakture stručne biblioteke za matematiku u izdavačkoj kući "Savremena administracija", Beograd.
U dijelu enciklopedijskog rada u Crnoj Gori prof. dr Jovo T. Tauzović je takođe dao svoj doprinos. Naime, kao pomorski stručnjak, on je 1998. godine imenovan za urednika odrednica „Brodarstvo“ i „Navigacija“.
Prof. dr Jovo T. Tauzović, kapetan duge plovidbe, kao čovjek bogatog teorijskog i praktičnog iskustva iz navigacije i pomorskih nauka, recenzirao je Englesko-srpski pomorski rječnik kapetana Dragana Rapovca, dugogodišnjeg profesora Fakulteta za pomorstvo u Kotoru.
U Zajednici viših škola Srbije prof. dr Tauzović je bio rukovodilac, gdje je posebno zapažen njegov doprinos u radu matematičke sekcije.
Dio svog ogromnog iskustva i znanja profesor Tauzović je uložio radeći kao član Odbora Udruženja pomorske privrede Privredne komore Crne Gore.
Tokom 2001. godine prof. dr Jovo T. Tauzović je bio pomoćnik za pomorstvo Saveznog ministra saobraćaja i član (savezne) komisije za stavljanje jugoslovenskih pomoraca na “Bijelu listu” Svjetske pomorske organizacije (IMO). Veoma je ponosan na činjenicu što je ovaj posao kojim je rukovodio uspješno obavljen i što su se naši pomorci, nakon perioda sankcija koje je međunarodna zajednica nametnula Saveznoj Republici Jugoslaviji, ponovo našli na „Bijeloj listi“.
Iskustvo i rezultati koje je postigao kvalifikovali su prof. dr Jova T. Tauzovića kao eksperta za akreditaciju ustanova visokog obrazovanja i studijskih programa u Crnoj Gori iz oblasti: tehničko-tehnoloških nauka (tehnologije pomorskog transporta) i pravno-ekonomskih nauka (savremeno upravljanje operacionim sistemima).
Prof. dr Jovo T. Tauzović, kap. objavio je vise od 150 naučnih i stručnih radova iz sljedećih oblasti: matematike, simulacije, računarstva, informatike, tehnike, ekonomike, organizacije, finansija, ljudskih resursa, programiranja, projektovanja, optimizacije, navigacije, brodarstva (pomorstva), luka, brodogradnje, tehnologije pomorstva, teorije organizacionih sistema, teorije operacionih sistema, upravljanja sistemima, upravljanja kvalitetom i sistemske teorije upravljanja.
Prof. dr Jovo Tauzović penzionisan je kao redovan profesor Univerziteta Crne Gore novembra 2002. godine.
Nakon penzionisanja prof. dr Jovo Tauzović nastavlja veoma aktivan naučno-istraživački rad, reklo bi se s podjednakom vitalnošću i žarom. On je samostalni istraživač sistemske teorije upravljanja, a uži predmet njegovog istraživanja su dvije oblasti sistemske teorije upravljanja i to: (i) optimizaciona teorija operacionih sistema (OPTOS) i (ii) organizaciona teorija operacionih sistema (ORTOS), kao kontinuitet istraživanja koje je izvršio tokom pripreme i realizacije druge doktorske dizertacije “Savremeno upravljanje operacionim sistemima”.
Profesoru Tauzoviću dodijeljenje su dvije zahvalnice: Univerzitetskog odbora GK SSO Beograd, 1976. godine, povodom obilježavanja 4. aprila, Dana studenata, kao priznanje za svestranu aktivnost na Univerzitetu i AIESEC – LC Kotor, 12. novembra 1998. godine, za saradnju i izuzetan doprinos u radu ove studentske organizacije.