Uzajamno političko i ekonomsko približavanje sa EU izazovan proces – poručeno sa javne debate održane na Ekonomskom fakultetu

Podgorica (3. novembar 2021. godine) – Na Ekonomskom fakultetu Univerziteta Crne Gore danas je održana javna debata na temu „Solidarnost proširenja: između političke i ekonomske konvergencije i solidarnosti”  inspirisana poglavljem o Crnoj Gori objavljenom u trećem izdanju monografije “Budućnost Evrope” prestižnog izdavača Springer. Autori ovog poglavlja su dekan Ekonomskog fakulteta prof. dr Nikola Milović i prof. dr Danijela Jaćimović.

Pandemija je pokazala da su solidarnost, saradnja i koordinacija ključni faktori za uspješan oporavak i bolju budućnost, istakao je dekan Milović, obraćajući se prisutnima:

“Evropska unija kao kredibilan akter na regionalnoj i globalnoj sceni treba da efektivno i vidljivo pokaže svoju sposobnost da djeluje, ispravno i brzo u Crnoj Gori i drugim zemljama Zapadnog Balkana. U osnovi Šumanovog vizionarskog puta ujedinjenja, demokratije i prosperiteta, nalazi se solidarnosti kao kamen temeljac evropskog projekta. Evropska unija ovu solidarnost sa Crnom Gorom pokazuje u kontinuitetu, pa je tako tokom protekle godine, obilježene pandemijom COVID-19, donirala 53 miliona eura vrijednu pomoć” - poručio je Milović.  

On se osvrnuo i na to da  solidarnost nije „jednosmjerna ulica“, već je potrebno da i Crna Gora dokaže svoju solidarnost bržim i ozbiljnijim implementiranjem evropskih vrijednosti i ispunjavanjem političkih kriterijuma:

“Kao što Evropska unija bira Crnu Goru, potvrda da i Crna Gora bira evropski put leži u nedavnom istraživanju javnog mnjenja koje je pokazalo da 75% građana Crne Gore podržava pristupanje države ovoj Uniji” zaključio je on.

Ambasadorka Evropske unije u Crnoj Gori Oana Kristina Popa je istakla da je uzajamno političko i ekonomsko približavanje sa Evropskom unijom kontinuiran, paralelan i izazovan proces, te naglasila:

“Jedno ne može imati prednost nad drugim, jer su oba procesa usko povezana. Crna Gora mora raditi na oba fronta, mora donositi odlučne i hrabre političke odluke i prevazilaziti tenzije, što će zemlji omogućiti da krene naprijed i u pogledu političkih i ekonomskih reformi. EU je spremna da pomogne kako politički tako i velikim ulaganjima kroz Ekonomski investicioni plan, IPA projekte i druga ulaganja. Sada je vrijeme da Crna Gora napravi korak naprijed i dokaže da je zaista lider u regionu u ovom procesu”, zaključila je Popa.

Ministar ekonomskog razvoja u Vladi Crne Gore, Jakov Milatović, govoreći o temi debate i odgovarajući na brojna pitanja studenata, poručio je da su sve aktivnosti ove Vlade usmjerene na ispunjenje evropske agende, pokretanje ekonomske aktivnosti, stabilizaciji javnih finanija i poboljšanju kvaliteta života građana:

“Težimo da Crna Gora bude država  evropskih vrijednosti i jednakih prilika za sve građane, da bude  sistem  koji je održiv i koji neće moći, kao takav, da se uruši” – zaključio je on.

Takođe,  tokom svog izlaganja ministar Milatović je  istakao  da postoji snažna volja, neophodno znanje i jaka posvećenost  koja ima za cilj dinamičniji ekonomski rast i razvoj i pravednu socijalnu politiku koja je od velikog značaja za naš evropski put i budućnost.  On se osvrnuo i na pomoć koju je Evropska unija  pružila Crnoj Gori u momentima globalne krize izazvane pandemijom korona virusa  i dodao da je time pokazan visok stepen solidarnosti prema Crnoj Gori kao zemlji kandidatu za članstvo u EU.

Da su perspektiva pristupanja zemalja Zapadnog Balkana i unutrašnja dešavanja u EU danas čvrsto povezana, kao  nikada do sada, uvjerena je prof. dr Danijela Jaćimović koja smatra da inicijativa za ekonomsku integraciju može biti odskočna daska u procesu evropskih integracija:

“Ali da bi se region istinski razvijao, ekonomska integracija mora biti praćena reformama u pogledu vladavine prava. Ekonomski šok izazvan pandemijom ne mogu same da prevaziđu države Zapadnog Balkana-a konkretne mjere trebalo bi da budu – ubrzanje najavljenih EU investicionih planova. Bez snažnog glasa Evropske unije, kroz angažovanje i suštinskih političkih i finansijskih promjena i efekata, uporedu sa revitalizacijom transatlanskog pristupa podsticanju demokratskog razvoja na Zapadnom Balkanu , pitanje demokratskog nazadovanja regiona neće biti riješeno” - smatra ona.

 Objavljivanje monografije “Budućnost Evrope” koordinisala je asocijacija TEPSA (Trans European Policy Studies Association), čiji je predstavnik na današnjoj debate bio Andrea Sabatini. Govoreći o značaju ove monografije, g-din Sabatini je istakao da je u njoj prikazana slika uspjeha i izazova evropske solidarnosti na djelu:

“Uprkos tome što je kamen temeljac procesa evropskih integracija, solidarnost među državama članicama i sa evropskim susjedstvom ostaje koncept o kojem se glasno govori, ali se po njemu rijetko postupa. Pandemija COVID-19 dala je dobar primjer uticaja EU na rješavanje zajedničkih problema, uvođenjem niza hitnih finansijskih programa. Međutim, čini se da su mnogi građani Unije nezadovoljni solidarnošću na djelu, što dokazuje da joj je potrebna posebna pažnja kako bi se ona poboljšala” – saopštio je Sabatini. 

Tema debate je pobudila veliko interesovanje među vše od 50 prisutnih studenata koji su, tokom dvosatnog trajanja događaja, prisustvo svojih profesora, ambasadorke Popa i ministra Milatovića iskoristili za brojna pitanja o budućnosti naše države i njenog evropskog puta.