Nagradni konkurs za najbolji studentski esej u sjećanje na golootočke žrtve

Od prvih civilizacijskih i kulturnih svjedočanstava nailazimo na najrazličitije vidove ugnjetavanja i ponižavanja neistomišljenika, odnosno neprijatelja, koji stoje s druge strane kanala mi – oni. Vremenom su mnogi oblici kažnjavanja prestali da se sprovode zbog svoje izuzetne svireposti, što je stvorilo utisak o napretku čovječanstva i prevazilaženju najbrutalnijih oblika ljudske destruktivnosti. Međutim, 20. vijek, uprkos velikom tehnološkom i naučnom napretku, potvrdio je i razvoj ljudske izopačenosti koja se manifestuje u, do tada, nezamislivim metodama uništavanja ljudskog života i dostojanstva. Dva svjetska rata i totalitarni režimi deformisaće ljudskost i omogućiti razmah psihosocijalne patologije, što će dovesti do organizovanja specifičnog prostora, namijenjenog zvjerskim oblicima kažnjavanja i mučenja, poznatog pod nazivom – logor. Po svojoj svireposti, među svim logorima izdvajaju se tzv. koncentracioni, koji prvenstveno služe ciljanom ponižavanju, mrcvarenju, mučenju, izgladnjivanju i uništavanju sociokulturnih skupina, odnosno zatvorenika koji su zatočeni bez sudskih procesa, a najčešće na osnovu političkih, ideoloških, vjerskih i nacionalnih kriterijuma. 

Goli otok je logor formiran na teritoriji bivše Jugoslavije za prevaspitavanje neistomišljenika, a nakon sukoba sa Sovjetskim Savezom i podjele na titoiste i staljiniste, dojučerašnji partizani, revolucionari i narodni heroji, postaće izdajnici i osuđenici koji su tamo poslati na prevaspitavanje. Naime, najuže rukovodstvo Komunističke partije Jugoslavije odlučuje da Goli otok, inače do 1948. nenaseljeno ostrvo u Kvarnerskom zalivu, posluži kao kazneno-popravni zatvor, u kome će se ,,zavedeni osuđenici’’ brzo popraviti i vratiti svojoj Partiji. Tako su se na udaru režima našli svi oni koji su podržali Rezoluciju Informbiroa, a bili su zatvarani bez sudskog procesa. Na Golom otoku razvijane su najsurovije metode mučenja; ostavljene u golom kamenu, pod nemilosrdnim suncem i prepuštene na (ne)milost čuvara, golootočke žrtve su bile izložene teškom fizičkom i psihičkom teroru. Kroz Goli otok je prošlo skoro 20 000 zatvorenika, od kojih su mnogi bili povratnici. Taj logor je u bivšoj Jugoslaviji bio tabu tema, pa su svjedočanstva žrtava bila prava rijetkost, a mnogi golootočani su umrli nikad javno ne progovorivši o doživljenim strahotama.

Jole Stanišić (1929. Vinići kod Danilovgrada, Crna Gora – 2017. Piščikov kod Poznanja, Poljska) znameniti je crnogorski i jugoslovenski pjesnik, prozaista, književni kritičar i publicista, član Saveza pisaca Rusije i Saveza pisaca Jugoslavije. Bio je jedan od najmlađih robijaša golootočkog mučilišta, a njegovi stihovi i pisma među prvim su svjedočanstvima o golootočkom mučilištu. Zbog nesporne obaveze da progovori o osjetljivim temama i teškim posljedicama totalitarnih i autoritarnih režima, kao i zbog poštovanja prema žrtvama Golog otoka, Univerzitet Crne Gore, u sjećanje na golootočke žrtve otvara nagradni Konkurs za najbolji studentski esej.  Predložene teme:

1. Čovjek i logor
2. Nasilje totalitarnog režima
3. Golootočki pakao

 Nagrada nosi ime Jola Stanišića i sastoji se iz:

• Novčanog dijela – 1000 eura (koje obezbjeđuje sin Jola Stanišića);
• Plakete Univerziteta Crne Gore;
• Objavljivanja eseja.

Propozicije konkursa:

Pravo učešća imaju svi studenti Univerziteta Crne Gore. Na konkurs se mogu prijaviti studenti osnovnih, specijalističkih i master studija. 
Esej kojim se konkuriše treba da je autorsko, do sada neobjavljeno djelo. 
Radove je potrebno dostaviti u elektronskoj formi na mejl konkurszaesej@ucg.ac.me.

Rok za slanje radova je 20. 4. 2023. godine.

Radovi u elektronskoj formi se dostavljaju pod šiframa.

Osim u elektronskoj, radove je potrebno dostaviti i u štampanoj formi na adresu Filološkog fakulteta u Nikšiću (Danila Bojovića, bb), uz potrebnu prateću dokumentaciju:

• potvrdu o studiranju; 
• prosjek ocjena;
• kratku biografiju kandidata;
• ključ šifre pod kojom je rad dostavljen.

Tehničko uređenje teksta:

Dužina rukopisa: do 15 hiljada karaktera (7 strana) 
Format: font: Times New Roman, veličina fonta: 12, razmak između redova: Before 0, After 0, Line spacing: Single 
Paragrafi: format: Normal, prvi red: uvučen automatski (Col 1) 
Naslov reda ispod šifre autora, font: Times New Roman, 12, bold, center, velikim slovima 
Jezik rada i pismo: Jezik rada treba da bude crnogorski ili neki drugi jezik s govornog područja C/ S/ B/ H. Radovi mogu biti napisani ćirilicom ili latinicom.