In Memoriam: Prof. dr Miomir Dašić, redovni profesor Filozofskog fakulteta i akademik CANU

Filozofski fakultet sa tugom obavještava da je 28.10.2020. godine, u Podgorici, preminuo prof. dr Miomir Dašić, dugogodišnji profesor i jedan od utemeljivača Studijskog programa za istoriju.

Miomir Dašić rođen je u jesen 1930. godine, u selu Rovca kod Berana. Osnovnu školu je završio u mjestu rođenja, a Višu realnu gimnaziju u Beranama (1949). Po završetku gimnazije upisuje istorijske studije na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Diplomirao je u februaru 1954. godine. Prvo zapošljenje dobio je kao profesor u Višoj realnoj gimnaziji u Ivangradu (Beranama). Tokom akademske 1960/61. godine upisuje postdiplomske studije na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Magistarske studije okončao je uspješno u jesen 1962. godine odbranom magistarske teze: Pleme Vasojevići: od naseljavanja u limsku dolinu do 1875. godine. U oktobru 1962. postavljen je za direktora Gimnazije u Ivangradu i na toj dužnosti ostao je punu deceniju. Oktobra 1972. godine premješten u Titograd, gdje je radio kao rukovodilac sektora za kulturnu, prosvjetnu i naučnu saradnju u Republičkom zavodu za međunarodnu naučnu i kulturnu saradnju. U jesen 1972. godine Pedagoška akademija u Nikšiću izabrala ga je za profesora za predmete: Istorija naroda Jugoslavije novoga vijeka i Metodika nastave istorije. Ove predmete je predavao honorarno do 1978. godine, kada je sa Nastavničkim fakultetom, u koji je Pedagoška akademija u međuvremenu prerasla, zasnovao i stalni radni odnos. Doktorsku disertaciju odbranio je 1980. godine na Filozofskom fakultetu u Beogradu.

Kada je 1981. godine otpočeo četvorogodišnji studij istorije na Filozofskom fakultetu u Nikšiću izabran je za vanrednog profesora. On je bio autor prvog programa za sve predmete istorije. Za redovnog profesora izabran je 1985, u tom zvanju je penzionisan 2001. godine. Kao univerzitetski profesor držao je predavanja, po pozivu, u gotovo svim većim univerzitetskim centrima u SFRJ, a u inostranstvu na istorijskim fakultetima i katedrama univerziteta u Moskvi, Kijevu, Utrehtu, Krakovu i dr. Boravio je na stručnim i naučnim usavršavanjima u SSSR, Francuskoj, Poljskoj, Holandiji, Čehoslovačkoj, Ukrajini. Sa naučnim saopštenjima nastupao je na međunarodnim naučnim skupovima u Moskvi, Beču, Ankari, Bariju, Beogradu, Ljubljani, Mariboru, Zagrebu, Sofiji, Pragu, Skoplju i dr.

Obavljao je dužnost predsjednika Društva istoričara Crne Gore (1974‒1979) i predsjednika Saveza istoričara Jugoslavije (1985‒1989; 1994‒1999), člana naučnih i nastavno-naučnih vijeća fakulteta i instituta, člana savjeta republičkih i saveznih institucija u oblasti nauke i kulture; bio je poslanik u Skupštini Republike Crne Gore (1963‒1969), član Republičke konferencije SSRN Jugoslavije (1967‒1973) i Savezne konferencije SRN (1985‒1991), član Jugoslovenskog foruma za ljudska prava, član Savezne komisije za istinu i pomirenje. Bio je član redakcija ili urednik više časopisa (Tokovi, Istorijski zapisi, Ovdje, Jugoslovenski istorijski časopis, Bulletin scientifique, Nastava istorije), urednik posebnih edicija, zbornika radova i drugih publikacija.

Predmet njegovog naučnog interesovanja krećao se od zavičajne, nacionalne, do balkanske i opšte istorije, kao i metodologije istorijske nauke. Pod njegovim mentorstvom izrađeno je više magistarskih radova i doktorskih disertacija.

Naučna afirmacija u našim i međunarodnim razmjerama uticala je da 1991. bude izabran za vanrednog, a 1997. godine za redovnog člana Crnogorske akademije nauka i umjetnosti. U toj našoj najvišoj naučnoj ustanovi biran je za sekretara Odjeljenja društvenih nauka, a od 1997. do 2001. godine bio je potpredsjednik CANU. Međunarodna afirmacija preporučila ga je da bude izabran za inostranog člana Ruske akademije prirodnih i društvenih nauka (u Moskvi) 1998. godine.

Viđenja njegove uloge i značaja u našoj istoriografiji data su na Okruglim stolovima: Djelo akademika Miomira Dašića u ogledalu stručne i naučne kritike (Bijelo Polje, 2010), Knjiga Pouka i Poruka. Rasprava na Okruglom stolu održanom 18. jula 2014. godine u Beranama o knjizi akademika Miomira Dašića: Sporenja u istoriografiji – o vrlinama i Manama „učiteljice života“ (Berane, 2014). Povodom osamdeset pet godina života, šezdeset jedne godine pedagoškog rada i šest decenija njegovog plodnog naučnog rada, Studijski program za istoriju Filozofskog fakulteta u Nikšiću 2015. godine organizovao mu je Okrugli sto. Zbornik radova sa ovog skupa objavljen je pod nazivom Profesoru Miomiru Dašiću u počast (Nikšić, 2017).

Biobibliografija akademika Dašića je impozantna. Ona broji 928 jedinica. Imao je veliku erudiciju i naučnu intuiciju, njegova djela imaju čvrstu argumentaciju i izuzetno poznavanje istorijske naučne metodologije. Njegova smrt je veliki gubitak za crnogorsku istorijsku nauku.

Akademik Miomir Dašić je svojim djelima na trajnom i visokom mjestu u crnogorskoj istoriografskoj nauci.