Nerazumijevanje i neznanje - uzrok neprofesionalnog medijskog izvještavanja o vulnerabilnim grupama

Studenti Medijskih studija i novinarstva učestvovali su na treningu koji su održali predstavnici nevladinih organizacija koje se bore za prava vulnerabilnih grupa, a na temu izvještavanja medija o ovim društvenim kategorijama.

Predstavnici nevladinih organizacija su iz perspektive manjina govorili o etičkim “grijehovima” medija prilikom izvještavanja o različitim društvenim kategorijama.

Ispred NVO 35 mm Kristina Ćetković je kazala da je zapostavljenim grupama neophodno posvetiti prime time. Predstavnica Udruženja mladih sa hendikepom Crne Gore Anđela Radovanović pričala je o položaju osoba sa invaliditetom (OSI) u društvu kroz istoriju, kao i o različitim konceptima koji su se smjenjivali, kada je riječ o odnosu zajednice prema OSI. Ona je navela da je pitanje problema sa kojima se susreću OSI dospjelo u javni diskurs tek nakon
Drugog svjetskog rata, a u našoj zemlji ova tema je aktuelna poslednjih 20-ak godina. Ćetković je pojasnila kako smo od društva koje invaliditet posmatra kao bolest i problem zajednice napredovali do društva koje se mijenja i prilagođava svim kategorijama koje ga čine, ali i dodaje da postoji još dosta prostora za progres.

Predstavnik NVO LGBT Forum Progres Stevan Milivojević naveo je primjere negativnog medijskog izvještavanja o LGBTIQ osobama. Kao najčešće greške pominje pogrdan i diskriminatorski jezik, marginalizaciju, stigmatizaciju, stereotipno prikazivanje članova ove
zajednice i njihovo predstavljanje u želji za većim brojem klikova, senzacionalističko izvještavanje, širenje neprovjerenih i naučno neutvrđenih činjenica. Milivojević naglašava da nisu sve novinarske greške namjerne i da se novinari i budući novinari moraju edukovati o terminologiji koja se koristi prilikom izvještavanja o vulnerabilnim grupama.

Tako je studentima definisao neke od pojmova, poput transrodne zajednice, rodno nebinarne osobe, cisrodnost…
Iz NVO 4Life Saša Mijović ukazao je na važnost etičnog izvještavanja o bolestima zavisnosti i posljedicama koje svakodnevno novinarsko izvještavanje može imati na osobe koje koriste/su
koristile narkotike. Mijović upozorava da konzumacija narkotika nije isključivo posljedica radoznalosti, već je u osnovi dublji problem. On kritikuje medije koji prilikom izvještavanja o osobama koje konzumiraju/su konzumirali droge akcenat stavljaju na njih kao konzumente, a ne na društvene probleme i uzroke koji su ih doveli u poziciju da im je potrebna pomoć.

Direktor Romske organizacije “Koračajte sa nama- Phiren Amenca” Elvis Beriša pravi razliku između inkluzivnog, negativnog i neutralnog portretisanja Roma. Uobičajenim medijskim
greškama prilikom izvještavanja o vulnerabilnim grupama pridružuje i getoizaciju Roma. Beriša predlaže pozitivan storytelling kao jedan od koncepata prikazivanja Roma i drugih manjinskih zajednica u medijima i ističe da i afirmativne priče o Romima i priče sa terena mogu biti zanimljive publici.
Trening je održan u okviru projekta PRIME, u organizaciji NVO 35mm, a uz podršku Evropske komisije. Projekat se sprovodi u partnerstvu produkcijske kuće Galileo production, Udruženje mladih sa hendikepom Crne Gore, NVO 35mm, Romske organizacije “Koračajte sa nama-Phiren Amenca”, NVO LGBT Forum Progres, NVO 4Life i Fakulteta političkih nauka u Podgorici.