Akademski integritet počiva na sistemu moralnih vrijednosti

Kada se govori o korupciji i plagijarizmu, govorimo o ljudima, o problemu moralnog integriteta. Bez  jakog temelja – uređe

nog sistema koji počiva na dosljednom poštovanju postavljenih pravila i procedura, i na istrajanosti članova akademske zajednice, nema integriteta, odnosno autoriteta institucije, ocijenila je rektorka Univerziteta Crne Gore prof. Radmila Vojvodić na okruglom stolu „Jačanje integriteta i borba protiv korupcije u visokom obrazovanju“.

„U pravcu ukupnog jačanja institucionalnog integriteta Univerziteta Crne Gore, tokom protekle dvije i po godine izvršili smo najveću strukturalnu, normativnu i upravljačku reformu od njegovog osnivanja i uistinu smo ponosni na postignute rezultate“, objasnila je Vojvodić. Pri tome, naglasila je rektorka, Univerzitet je slijedio konkretne preporuke Izvještaja evropskih evaluatora - eksperata Evropske asocijacije univerziteta, čiji je Univerzitet Crne Gore član.

„Dakako, ispravljanje slabosti sistema, izgradnja i snaženje temelja modernog integrisanog  univerziteta, koji ima strogu akademsku hijerarhiju i istrajava na transparentnosti i međunarodnoj referentnosti, dugoročan je izazov“, kazala je Vojvodić.

Međutim, kako navodi, pored sistemskih reformi, integritet nije nužno garantovan već donešenim aktima kao što su Plan integriteta, Etički kodeks, ili aktuelnom nabavkom softvera za provjeru plagijarizma, niti propisivanjem plagijata za krivično djelo.  

„Jedino  putem samoregulacije, prevencije i mehanizama samoevaluacije unutar akademske zajednice mogu se istinski razviti direktivni i korektivni  mehanizmi kontrole kvaliteta i ojačati vrijednosni sistemi“, kazala je Vojvodić. Vrijednosni sistemom unutar same visoke obrazovne institucije, ocijenila je,  ključan za pozitivno uticanje na vrijednosni sistem u društvu.  Pri tome, ističe da se Univerzitet Crne Gore vodi stavom da su „briga za temelj i ideal znanja i  dobar kvalitet visokog obrazovanja neodvojivi  od duha autonomije i akademskih sloboda“.

Ministar prosvjete Damir Šehović je kazao da je Ministarstvo prepoznalo težinu problema jačanja integriteta i brobe protiv korupcije, pa je tim povodom preduzelo niz mjera. Među njima su aktuelna nabavka softvera za provjeru plagijata, koji će biti dostupan svim univerzitetima u Crnoj Gori, izrada studije izvodljivosti za prevenciju plagijarizma, izmjene Zakona o visokom obrazovanju i usvajanje zakona o akademskom integritetu. 

„Našem društvu trebaju građani čiji zazor od nečasnih radnji, pa i u oblasti visokog obrazovanja, neće biti posljedica straha od rigorozne kazne već svjestan izbor neprikosnovenog ličnog dostojanstva. Tužilaštvo i sudstvo jesu važna karika u procesuiranju ovih slučajeva, ali je sama akademska zajednica ta koja mora imati ne samo kapacitet i znanje već kao autonomni subjekt i obavezu u okviru svojih nadležnosti da se ozbiljno i odgovorno bavi svakim slučajem koji upućuje na eventualne zloupotrebe“, kazao je Šehović.

Okrugli sto je održan po pokroviteljstvom Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori i Programske kancelarije Savjeta Evrope u Podgorici, u okviru zajedničke inicijative ove dvije evropske institucije za Zapadni Balkan i Tursku. Projekat je vrijedan 25 miliona eura, od čega je 20 miliona obezbijedila EU.

„Ova akcija je pokrenuta blagovremeno, jer je u posljednjem izvještaju o napretku Crne Gore na putu ka EU zabilježeno da je obrazovanje, a pogotovo visoko obrazovanje sektor visokog rizika za korupciju“, kazao je Aivo Orav, Šef Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori.

Okrugli sto je okupio predstavnike svih aktera u procesu obrazovanja, uključujući i civilni sektor, a saradnja svih aktera je važna, zaključila je Angela Longo, Šefica Programske kancelarije Savjeta Evrope u Podgorici. Utoliko prije, dodala je, što se direktno odnosi na studente u čijim rukama je budućnost ove zemlje.