Istorijski institut UCG nastavlja drugu godinu realizacije projekta CLIO MAP

Tokom aprila 2020. godine navršilo se godinu dana od početka realizacije naučnoistraživačkog projekta Crna Gora na političkoj i kulturnoj mapi Evrope – CLIO MAP. Projekat predvode naučni savjetnici Istorijskog instituta UCG, rukovodilac dr Radoslav Raspopović i dr Dragana Kujović, ključni ekspert.

Projektne aktivnosti u prvom godišnjem periodu rada, podrazumijevale su arhivska, bibliotečka i terenska istraživanja i snimanja u zemlji i inostranstvu. Jedan dio istraživanja obavljen je u Hrvatskoj, Srbiji, Rusiji i Poljskoj, a najveći dio u crnogorskim arhivima i bibliotekama. Terenska istraživanja su vršena po čitavoj Crnoj Gori. Ovaj period obuhvatio je usklađivanje metodologije rada projektnog tima u selekciji spomenika i definisanje uniformnog kartona–upitnika namijenjenog opisu spomeničkog dobra, sačinjeni su i potpisani ugovori sa članovima projektnog tima. Utvrđeni su spiskovi od 30 obaveznih spomeničkih jedinica za svakog člana projektnog tima, kao i spisak prioritetnih 50 kulturnih dobara, kako bi pripremljeni i selektovani podaci, u kontinuitetu i neposredno nakon što budu prikupljeni, bili učitavani na pripremljene i postavljene elektronske platforme.

Istraživački segment prvog godišnjeg perioda imao je svoju javnu prezentaciju u izlaganjima na naučnim skupovima i gostovanjima u zemlji i inostranstvu, i objavljenim ili pripremljenim za publikovanje naučnim radovima, koji se odnose na odabrane spomeničke jedinice.

Osim toga, tokom ovog perioda urađena je osnovna forma GIS baze podataka i dogovoreni su njeni tehnički parametri, sadržaj i tipologija unosa. Baza je postavljena na nalogu Istorijskog instituta UCG u ArcGIS-u. Testirane su sve potrebne alatke (tools), uneti su probni unosi. Osim toga, urađeni su hronološki filteri i urađene pripreme podataka za prenos u mobilnu aplikaciju.

Kao dodatna vrijednost projektu, Istorijski institut UCG je za potrebe ovog projekta dobio pristup podacima (digitalnom katastarskom planu) i e-servisima Uprave za nekretnine Crne Gore. Na ovaj način GIS baza projekta biće usklađena i umrežena sa državnim digitalnim katastrom. Osim toga, kroz zajednički bilateralni projekat Istorijskog instituta i Univerziteta u Tianđinu, Kina (prof. dr Jie He), urađeno je 3D mapiranje terena i 3D vizuelizacije pojednih lokaliteta u basenu Skadarskog jezera koje se obrađuju i u okviru projekta Clio Map.

Tokom prve godine projekta, angažovana je doktorand Zerina Ćatović kao mladi istraživač na projektu. Istraživačke mobilnosti, kao i mobilnosti na partnerskim institucijama su djelimično realizovane. U jesen 2019. godine prof. dr Marko Krevs je bio u posjeti Istorijskom institutu gdje je održao nekoliko sastanaka, radionicu i predavanje vezano za GIS u kulturnoj baštini.

U novembru 2019. rukovodilac projekta dr Radoslav Raspopović je boravio na predviđenom studijskom istraživanju u Rusiji,a potom u februaru 2020. na predviđenoj šestodnevnoj mobilnosti kod projektog partnera na Univerzitetu u Varšavi, Poljska. Mobilnosti ostalih istraživača planirane za proljeće 2020, kao i dolazak kolega sa partnerskih institucija u Poljskoj, Italiji i Turskoj odložene su usled svjetske pandemije COVID-19. Vjerujemo da će se sve predložene mobilnosti obaviti čim se za to steknu uslovi. Za potrebe ovog projekta je tokom prvih mjeseci urađena i nabavka neophodne opreme po utvrđenoj proceduri.

Tokom prvih godinu dana projekta pripremljen je sadržaj za web portal i komercijalni partner na projektu, identity&promotion, je postavio veb stranicu http://www.cliomap.me/ gdje su uneti osnovni podaci o projektu i istraživačima. Osim toga, otvoreni su nalozi  Clio Map na društvenim mrežama. Na Facebooku je napravljena stranica https://www.facebook.com/Clio-Map-110517990494694/ , a na Instagramu https://www.instagram.com/cliomap/?hl=en.    Više radova je u procesu konkurisanja u međunarodnim časopisima. Usled situacije sa COVID-19 odložene su neke od planiranih konferencija, kao i prijave za njih. Takođe su odložene i dvije radionice koje su planirane u Istorijskom institutu UCG tokom drugih šest mjeseci projekta. Radionice će biti održane čim se steknu uslovi za to.

Rad na ovom izuzetno značajnom  projektu će se ubrzano nastaviti i tokom druge godine. Planiran je završetak arhivskih i bibliotečkih istraživanja, kao i završetak terenskih istraživanja. Po prikupljanju svih neophodnih podataka, započeće rad na sintezi i kontroli istraživačkih rezultata u čemu će učestvovati svi angažovani istraživači i menadžment tim. Nastaviće se održavanje i update web stranice projekta, kao unošenje podataka u GIS bazu kulturno-istorijskog nasljeđa Crne Gore. Uz pomoće eksperta prof. Marka Krevsa unosi u bazu će biti kontrolisani i radiće se prostorna analiza kulturnih dobara i mogućih kulturnih ruta. Tokom druge godine, nastaviće se i izrada mobilne aplikacije “Kulturna mapa Crne Gore” u saradnji sa komercijalnim partnerom identity&promotion.

U drugoj godini projekta započeće održavanje stručnih edukativnih radionica iz domena cjeloživotnog učenja, po dobijanju saglasnosti Ministarstva prosvjete. Mobilnosti između partnerskih institucija koje nisu realizovane usled novonastalih okolnosti biće ostvarene čim se za to steknu uslovi. Nastaviće se intezivan rad članova menadžment tima za uključivanje u međunarodne konzorcijume za prijavu EU sponzorisanih projekata.

Tokom druge godine projekta inteziviraće se diseminacija projektnih rezultata kroz naučne, stručne i naučno-popularne publikacije, organizovanje planiranih radionica, predavanja, kao i foto izložbe. U završnim mjesecima projekta predviđena je organizacija i održavanje završne konferencije u Crnoj Gori.