Radionica o poboljšanju upravljanja obalnim područjem na Jadranu i Crnom moru korišćenjem nuklearnih analitičkih metoda

U okviru projekta “RER7009 Enhancing coastal management in the Adriatic and Black sea by using nuclear analytical techniques”,  u Kotoru se u periodu od 7-11 oktobra 2019. godine održava radionica ”Regional Workshop to Present and Discuss Laboratory Results and Integrate them in a Preliminary Database”. Radionica se održava pod pokroviteljstvom Međunarodne agencije za atomsku energiju – IAEA; Ministarstva nauke i Univerziteta Crne Gore - Instituta za biologiju mora, Kotor gdje će predstavnici devet zemalja (Rusija, Ukrajina, Gruzija, Bugarska, Albanija, Turska, Slovenija, Hrvatska  Crna Gora) predstaviti rezultate ostvarene tokom projekta. U okviru radionice, jedan dan (8 oktobra 2019) predviđen je za naučnoistraživački rad na terenu. Cilj istraživanja je uzimanje uzorka sedimenta u cilju dobijanja nacionalnih podataka o studijama zagađenja mora. Uzorkovanje dubokog sedimenta vršeno je gravitacionim korerom na dvije lokacije na dubini od 120m i 170m uz podršku naučnoistraživačkog broda BIOS DVA iz Splita, Republike Hrvatske. Metodama CT skeniranja, XDRF, FNAA i AAS odrediće se struktura sedimenta, analiza elementarnog sastava sedimenta, analiza lakih metala (C, O),  stabilnih izotopa δc¹³,  δ_O¹⁸ i drugi indikatori, kao i analiza teških metala.  Na obje lokacije, u uzorcima sedimentnih jezgara ispitaće se kako su se menjali uslovi sredine (pH, T, Sal, DO) kroz duži vremenski period. Takože, na uzorkovanim jezgrima odrediće se datiranje metodama Pb²¹⁰ i Cs^137.  

Kontaminanti akumulirani u sedimentima mogu da pokažu prisutne koncentracije, ali i dokaze o događajima iz prošlosti, što daje naučni zapis o zagađivačima. Dugotrajno izlaganje niskim koncentracijama zagađivača, koji se ponekad teško mjeri i procjenjuje, može značajno utjicati na morski ekosistem. S druge strane, sedimenti se lako prikupljaju i analiziraju, što omogućuje procjenu degradacije sredine. S obzirom da su Crno more i Jadransko more poluzatvoreni baseni, to znači da predstavljaju idealne, uporedive sastave za procjenu trendova zagađenja sedimenta i sedimentnih izotopskih vrsta vezanih za urbanizaciju i klimatske promjene. Podaci ostvareni ovim projektom će se evaluirati kako bi se ustanovilo kako klimatske promjene utiču na procesije u moru odnosno odnosno procjeniće se trendovi prošlosti kao i kakve nas promjene očekuju u budućnosti.