Studentima MTF-a stručna praksa šansa za posao

Temelji Metalurško tehnološkog fakulteta postavljeni su davne 1973. godine, kada je bio odsjek na Tehničkom fakultetu. Danas, Fakultet funkcioniše kao jedinica Univerziteta Crne Gore sa tri studijska  programa: Metalurgija i  materijali, Hemijska tehnologija i Zaštita Životne sredine. Od osnivanja do danas, na MTF-u je stečeno blizu 1.300 diploma u zvanjima diplomiranog inženjera, bečelora, specijaliste, magistra, mastera i doktora nauka. O višedecenijskom radu Fakulteta i njegovom reformskom prilagođavanju potrebama savremenog tržišta razgovarali smo sa deknicom Fakultata prof. dr Mirom Vukčević.

UCG: Metalurško-tehnološki fakultet je pristupio opsežnoj reformi studijskih programa. U koje oblasti na tržištu rada se mogu uključiti kadrovi školovani na MTF-u?

VUKČEVIĆ:  Budući da su materijali široko polje istraživanja, Fakultet se rukovodio logikom obezbjeđivanja konkurentnosti i ekspertize, tako da je ustanovio programe koji školuju kadrove koji mogu da se zapošljavaju u raznim privrednim granama i javnim preduzećima, počev od industrije aluminijuma i čelika, metalopreradjivačke industrije, organskih tehnologija, tretmana i distribucije voda, građevinske industrije, medicine, industrije sitne upotrebne galanterije, keramičke industrije, industrije plastike i stakla, farmaceutske industrije, industrije boja i lakova, građevinskih materijala i keramike, u javnim preduzećima i agencijama u oblasti zakonodavstva i strateškog planiranja, remedijacije i mitigacije posljedica u životnoj sredini, industriji ljekovitog bilja, konditorskih proizvoda, bioaktivnih proizvoda itd.

UCG: Posebnu pažnju MTF posvećuje saradnji sa privredom. Na koji način se saradnja sa privredom reflektuje na obavezan praktičan rad studenata?

VUKČEVIĆ: U prijedlog programa MTF-a uvedena je obavezna stručna praksa, u formi obaveznog predmeta na završnim godinama studija i utvrđen model organizovanja prakse u trajanju od 45 sati po semestru, pored obavezne terenske nastave koja se, na sva tri studijska programa, uvodi od druge godine, nekada i od samog početka studiranja. Prepoznate su i kompanije i javne ustanove koje mogu činiti nastavnu bazu MTF-a i sa većínom od njih već su potpisani ugovori o načinu i dinamici sprovođenja praktične nastave. Budućí da su kompanije koje čine nastavnu bazu, i same, spremne da prihvataju buduće inženjere, to studentima otvara priliku za pravovremeno sticanje praktičnih vještina i upoznavanje sa industrijskim okruženjem i prije završetka studija. Pored toga, veliki dio radnih obaveza, studenti provode u laboratorijama MTF-a, gdje imaju priliku da rade potpuno samostalno, kao i da se obučavaju za rad na instrumentima sa kojima se mogu sretati i u industrijskom okružennju, a koje Fakultet ima u svojim laboratorijama. Odnedavno Fakultet raspolaže i trening opremom koja simulira industrijske uslove u oblasti ispitivanja materijala i tehnologije voda.

UCG: Kako ti dobri uslovi za sticanje znanja utiču na zapošljavanje kadra obrazovanog edukovanog na MTF-u?

VUKČEVIĆ: Od 2011. godine evidentan je konstantan pad broja nezaposlenih sa našom diplomom, tako da je u odnosu na tu godinu, već 2015. taj broj bio prepolovljen. Broj nezaposlenih sa diplomama BSc i Spec.Sci je veoma mali. Specifičnost nezaposlenih sa diplomom diplomiranog inženjera, pokazuju podaci Zavoda za zapošljavanje, jeste da je od njih 20 samo jedna osoba mlađa od 45 godina. Ovako nepovoljna starosna struktura upućuje potencijalne poslodavce na traženje mladih kadrova, ove ili slične profilacije, koji bi, uz fleksibilniji pristup, mogli pratiti dinamičniji radni, istraživački i menadžerski angažman. Fakultet kontinuirano komunicira sa najvećim poslodavcima iz oblasti tehnologije i metaloprerađivačke industrije po osnovu zapošljavanja mladih kadrova koje poslodavci traže, budući da je prosjek godina inženjerskog kadra u tim granama industrije sve veći, pa je podmlađivanje kadra neophodno.

UCG: Fakultet je tokom 45 godina postojanja kontinuirano stvarao uslove za naučnoistraživački rad. Čime danas raspolaže?

VUKČEVIĆ:  MTF raspolaže sa  oko 1.860 metara kvadratnih laboratorijskog prostora, oko 432 kvadrata učioničkog i amfiteatarksog postora i 900 metara kvadratnih administrativnog prostora.  U 13 laboratorija iz oblasti opšte i neorganske, analitičke i fizičke hemije, korozionih ispitivanja, instrumentalnih metoda, kvaliteta voda, ispitivanja materijala, metalografije, rendgenostrukturnih ispitivanja, plastične prerade, livenja i termičke prerade, organske i neorganske hemijske tehnologije, metalurgije praha stvaraju se uslovi za kupovinu nove opreme i unapređivanje postojeće. Trenutno Fakultet raspolaže opremom za kvalitetno ispitivanje materijala, livenje, termičku obradu, metalografska ispitivanja, mikroskopiju, kavlitativnu i kvantitativnu hemijsku analizu, rendgenostrukturna ispitivanja, mogućnosti prečišćavanja voda. Nabavkom računarske opreme i  nastavnih inovativnih učila, stvoreni su uslovi za kompletno opremanje računarskih učionica. Nabavljena je i najmodernija strana literature iz većine oblasti istraživanja na MTF-u.

UCG: Čini se da nastavnici i saradnici valorizuju te uslove kroz dinamičan naučnoistraživački rad?

VUKČEVIĆ: Nastavnici i saradnici MTF-a su na zapaženom mjestu po broju objavljenih radova u SCI indeksiranim publikacijama. Za posljednji desetogodišnji period MTF je realizovao 114 istraživačkih, bilateralnih i projekata institucionalne saradnje, od čega i osam nacionalnih istraživačkih projekata u oblasti Novi materijali, a broj radova nastavnog osoblja u kategoriji SCI, SCIE od 230, Fakultet pozicionira u sam vrh Univerziteta Crne Gore.

UCG: MTF ima intenzivnu saradnju sa srodnim institucijama u evropskom prostoru visokog obrazovanja i  naučnoistraživačkim centrima. Koliko je zastupljena mobilnost studenata i nastavnog kadra?

VUKČEVIĆ: Nastavnici na MTF-u su, trenutno, vrlo aktivni po pitanju kratkoročne mobilnosti, u okviru projekata bilateralne saradnje. Aktivni su projekti sa Srbijom, Bosnom i Hercegovinom, Austrijom i Slovenijom. Studenti MTF-a koriste mogućnosti za mobilnost preko bilateralnih sporazuma i K1 akcija ERASMUS+ programa. Dvoje naših studenata je koristilo i mogućnost mobilnosti u trajanju od jednog semestra na univerzitetima u Sjedinjenim Američkim Državama. Treba naglasti da priznavanje kredita stečenih na stranim institucijama podliježe procesu interne kontrole kvailiteta od Komisije za  obezbjeđivanje i unapređenje kvaliteta. Do sada nijesu zabilježeni problemi po ovom osnovu, a svjedočenja studenata, nakon povratka na matični fakultet, govore o uspješnoj saradnji među institucijama.

UCG: Rekli ste da je MTF aktivan u međunarodnim projektima. Koje biste posebno istakli?

VUKČEVIĆ: Posebno želimo da istaknemo činjenicu da su na MTF-u trenutno aktivna dva projekta u okviru poziva INVO HERIC, poziv za jačanje institucionalne osposobljenosti i jedan EUREKA program koji povezuje istraživački rad na institucijama visokog obrazovanja i privrednim subjektima i malim i srednjim preduzećima. To su projekti REM MTF (Reform of the study programmes at MTF in line with the needs of Modern Education in the field of technologies, materials and environmental protection), projekat DETT (Didactic concept for Targeted  Teaching on the fundamentals of Engineering) i projekat EUREKA COMPLANT (Comprehensive processing of plant extracts for high value added products). U okviru ovih projekata, uspostavljen je plan saradnje, razmjene iskustava i rezultata istraživanja, kao i kontinuiranih konsultacija sa relevantnim eksternim partnerima koji funkcionišu u visokom obrazovanju, ali i u sitraživanjima na nivou malih i srednjih preduzeća. Potpisani su ugovori o bilateralnoj saradnji izmedju MTF-a i svih srodnih fakulteta u regionu, koja podrazumijeva, ne samo naučnu saradnju, nego i razmjenu kadra i studenta.