MTF u Danima nauke i inovacija: Svijet hemijskih supstanci i reakcija
Metalurško-tehnološki fakultet učestvovao je na manifestaciji Dani nauke i inovacija u subotu 1. oktobra 2022. godine. Hol zgrade tehničkih fakulteta, studenti, saradnici i profesori MTF-a pretvorili su u laboratoriju koja je na najslikovitiji način prikazala šta sve može snaga nauke i istraživanja. Posjetioci su imali prilike da se upoznaju sa različitim procesima i pojmovima iz oblasti hemijske tehnologije, materijala i zaštite životne sredine, ali i da sami urade zanimljive eksperimente i oprobaju se u ulozi naučnika u bijelom mantilu.
U našoj velikoj laboratoriji đacima su prikazani uzorci različitih metalnih materijala kao što su čelik, gvožđe, mesing, legure aluminijuma i dr. Upoznali su se sa svjetlosnim mikroskopom i pomoću njega otkrili mikrostrukture različitih metalnih materijala. Odmah nakon toga saznali su zašto je važno pratiti proces korozije i upoznali se sa značajem dejstva odgovarajućih medijuma na razvitak ili inhibiciju korozionih procesa. Pored toga, čuli su i o metodama zaštite koje nisu štetne po životnu sredinu, a koje se mogu primijeniti u cilju očuvanja materijala.
Kroz igru i eksperimente posjetioci su uronili u svijet hemijskih supstanci i reakcija koje su izašle iz hemijskih laboratorija MTF-a. Uz pomoć studenata i nastavnog osoblja ispitali su šta sve može crveni kupus, kako napraviti slonovu pastu, saznali šta je u hemiji crna mamba, napravili vulkan u šolji i zvjezdanu kišu u staklenom balonu. Najmlađi učesnici dobili su poklončiće u vidu bojanki inspirisanih hemijom i našim eksperimentima, a sa sobom su ponijeli i eksperimente koje će uraditi kod kuće i otkriti nevidljive poruke hemičara.
Na "mirišljavom stolu" posjetioci su uživali osvježivši se mirisnim notama limuna, eukaliptusa, lavande i mente, naučili kako se iz biljaka dobija etarsko ulje i šta su to hidrolati. Imali su priliku da pogađaju od kojih biljaka potiču različite mirisne note, što im je bilo posebno interesantno, a uz to su saznali sve o pripremi i metodama izolovanja biološki aktivnih materija iz ljekovitog i aromatičnog bilja, kao i o načinima primjene dobijenih etarskih ulja i ekstrakata. Dobili su i poklone u vidu bočica sa hidrolatima lavande, mente, eukaliptusa i limuna koji su dobijeni u laboratoriji prilikom izolovanja etarskog ulja iz biljaka.
Prikazani su i eksperimenti o elektrohemijskim izvorima energije, a posjetioci su saznali zašto limun može biti osnovna komponenta jedne elektrohemijske ćelije. Naučili su i šta je to elektrohromizam, a da svi polimeri nisu izolatori uvijerili su se kada je sijalica zasvijetlila pri zatvaranju električnog kola u kome se nalazi polianilin. Sami su mogli da ispitaju kako izgleda jedno redoks druženje kada se u čaši nađu metalni aluminijum i bakarni joni u rastvoru. Budući naučnici su posebno uživali ispitujući osobine nenjutnovskih tečnosti koje možemo dobiti od materijala za pravljenje kolača.
Pored svih eksperimenata, posjetioci su imali priliku da čuju i nekoliko predavanja koja su dala uvid u dio aktuelnih oblasti istraživanja na Metalurško-tehnološkom fakultetu:
- Vodonična energetika – ključ energetske tranzicije? dr Vanja Asanović, redovni profesor Metalurško-tehnološkog fakulteta
- Elektrohemijski izvori energije, Danilo Marković, student hemijske tehnologije
- Korozija i zaštita materijala, Sara Lukovac, BSc hemijske tehnologije
Fakultet veliku zahvalnost duguje studentima koji su učestvovali na manifestaciji. Pored toga što su prenosili znanje mladjim generacijama, učili su i jedni od drugih, pomagali jedni drugima i pokazali da su pravi prijatelji i kolege.