Interaktivne STEM radionice u laboratorijama MTF-a

Metalurško-tehnološki fakultet Univerziteta Crne Gore pod pokroviteljstvom Ministarstva nauke i tehnološkog razvoja, organizovao je 28.09.2023. godine, u okviru Festivala „Dani nauke i inovacija”, interaktivne radionice za 300 učenika iz osnovnih i srednjih škola, u cilju podsticanja mladih da istražuju i otkrivaju odgovore na važna pitanja koja oblikuju našu stvarnost i budućnost.

U Laboratoriji za metalografiju, učenici su učestvovali u pripremi uzoraka za mikrostrukturna ispitivanja, a potom i otkrivali svijet strukture metalnih materijala. Zainteresovale su ih različite mikrostrukture čelika, gvožđa, legura aluminijuma i legura bakra, a naučili su i koje se naučne metode primjenjuju za određivanje veličine zrna metalnih materijala, od koje i zavise njihove osobine. Radionicu „Zavirite u svijet strukture zrna metalnih materijala“ su osmislile prof. dr Vanja Asanović i Stamenka Radović, a uspješno su realizovali studenti: Milica Vujović, Milan Đukanović i Tijana Lekić.

U Laboratoriji za fizičku hemiju i elektrohemiju učenici su se kroz radionicu „Šta sve može elektrohemijska ćelija?“, koju je osmislila dr Jana Mišurović, upoznali sa konceptom elektrohemijske ćelije, ključne komponente mnogih tehnologija koje se koriste širom svijeta. Uz pomoć studenata Kristina Lalatović, Teodore Stojović i Sare Macanović učesnici su imali priliku da se upuste u duboko razumijevanje elektrohemijskih procesa. Imali su priliku da samostalno sastave elektrolizer sa ugljeničnim elektrodama. U ovom uređaju se odvija elektroliza vode, pri čemu se izdvajaju gasovi vodonik i kiseonik. Učesnici su pratili ove procese i istraživali koji gas se izdvojio na odgovarajućem polu ćelije koristeći indikatore. Pored elektrolizera, učesnici su sastavljali i aluminijum-vazduh baterije, što im je bilo posebno zanimljivo. Ove baterije predstavljaju inovativno rešenje za skladištenje i isporuku energije, a tokom radionice učenici su naučili kakav je njihov princip rada i sastavili svoje prototipe.

Šta to miriše i daje ukus raznim stvarima oko nas? U sklopu STEM radionice „Izolovanje i primjena mirisnih molekula”, koju je koncipirala prof. dr Biljana Damjanović-Vratnica,  učenicima i njihovim nastavnicima je prikazana prezentacija kako bi saznali zašto su biljni mirisni molekuli vrijedni i kakva je njihova uloga u farmaciji, medicini, prehrambenoj industriji i svakodnevnom životu. Saradnica mr Mara Kandić i studenti: Ivana Đukić i Petar Šofranac su realizovali planirane eksperimente, a svi zainteresovani su mogli da vide i izvrše predtretman odabranih aromatičnih biljnih vrsta, da odrede srednji prečnik čestica biljnog materijala i da izoluju etarska ulja ruzmarina i lavande metodom hidrodestilacije kao i ekstrakte kleke ultrazvučnom ekstrakcijom. Posjetioci su u Laboratoriji za organsku hemijsku tehnologiju imali priliku da nauče kako se prave parfemi, a mogli su i da ponesu malo mirisnih hidrolata kao uspomenu.

U Laboratoriji za opštu i neorgansku hemiju učenici srednje škole su mogli da vide jedinjenja bakra različite boje i kroz prezentaciju snimljenih spektara u vidljivom dijelu elektromagnetnog zračenja da povežu apsorpciju svjetla,  elektronske prelaze  i promjenu boje jedinjenja. Na taj način su u okviru radionice  „Apsorpcija svijetla i boja jedinjenja bakra (II)“ koju je kreirala prof. dr Zorica Leka, a realizovali studenti: Ksenija Petković i Sara Lukovac lakše mogli da razumiju vezu strukture  jedinjenja sa osobinama, u ovom slučaju bojom.

Posjetu laboratorijama MTF-a, zainteresovanih učenika svih uzrasta, koordinirala je saradnica mr Anđela Lalatović.

Studenti, saradnici i profesori Metalurško-tehnološkog fakulteta se zahvaljuju na interesovanju za radionice „Nauka je tvoj put do znanja“, nastavnicima i učenicima osnovnih škola: „Dašo Pavičić“ iz Herceg Novog, „Njegoš“ iz Kotora, „Dušan Obradović“ sa Žabljaka, „Njegoš“ iz Spuža, „Savo Kažić“ – Barutana i „Marko Miljanov“ iz Podgorice, kao i srednjih škola: SSŠ „Spasoje Raspopović“ i Gimnazija „Slobodan Škerović“ iz Podgorice, „Srednja stručna škola“ – Rožaje, Gimnazija „Danilo Kiš“ iz Budve i SMŠ „Ivan Goran Kovačić“ iz Herceg Novog.