Prvi magistar Orkestarskog dirigovanja na Univerzitetu Crne Gore

Prvi magistar Okrestarskog dirigovanja na Univerzitetu Crne Gore Sara Arianna Serhatlić razgovarala je sa Makanjama o muzici, komponovanju, njenom viđenju muzičkog stvaralaštva i planovima za budućnost. O tome kako je kad neko voli ono čime se bavi u životu možete čitati u nastavku intervjua koji smo imali sa našom sagovornicom.

Smatrate li da moderne filmske kompozicije imaju potencijala da budu upamćene vjekovima kao što su to barokne, romantičarske ili imapresionisitičke, čije elemente i koriste i biste li izdvojili neku filmsku kompoziciju kao neki koju svako treba poslušati?

Umjetnost je jedna i može dostići svoj najviši izraz samo u sjedinjenju svih vrsta umjetnosti, a povezanost filmske sa drugim umjetnostima je neizbježna. Na kompozitore filmske, uticali su kompozitori umjetničke muzike, prije svega romantizma, a najsnažniji uticaj je imao Vagner, najvjerovatnije zbog ideje o sveobuhvatnom umjetničkom djelu (njem. Gesamtkunstwerk). Njegov uticaj se kod savremenih kompozitora može sagledati kroz korišćenje lajt motiva u filmskoj muzici, kada se određena tema vezuje za određeni lik, što je uočljivo u filmovima „Star Wars“i „The Lord of the Rings“.  Vjerujem da  filmska muzika može da pronađe svoje „mjesto pod suncem“ umjetničkih remek - djela i postane bezvremenska jedino ukoliko se odlikuje kvalitetom i originalnošću. Zbog kvaliteta, ali i kvantiteta, izdvajam Enija Morikonea i Džona Vilijamsa kao omiljene kompozitore filmske muzike. Takođe, toplo preporučujem za slušanje Morikoneovu originalnu muziku za filmove „Bilo jednom u Americi“ i „Podlih osam“ (za drugi je nagrađen Oskarom za najbolju originalnu muziku).

 Koja vrsta angažmana bi bila potrebna da se današnje generacije upoznaju sa orkestarskom muzikom? Šta je to što bi Mocarta približilo modernim generacijama?

Svjedoci smo da mladi sve rjeđe slušaju umjetničku muziku, bilo da je riječ o instrumentalnoj ili vokalno - instrumentalnoj, te rijetko posjećuju kulturne programe. To je, naravno, posljedica dugogodišenjeg zanemarivanja kulture i postavljanja kulturnog života na marginama u hijerarhiji interesnih sfera našeg društva. Vjerujem da je neophodno „servirati“ klasičnu muziku u svakom kutku, jer bi tako mladi ljudi, svjesno ili ne, čuli mnoga djela. Na pomen umjetničke muzike, gotovo svima prva asocijacijaš budu Mocart ili Betoven. Mocartova muzika je dosta prijemčiva i pitka za slušaoce, često je korišćena u komercijalne svrhe, i zato mislilm da je naša mlada populacija poprilično i poznaje. Međutim, umjetnička muzika niti počinje, niti završava sa Mocartom. Teško je odrediti modele kako približiti klasičnu muziku mlađoj populaciji, ali je važno da se otrgemo „namjernoj amneziji“. Djeca treba da odrastaju uz kvalitetnu muziku, njihov se ukus formira od malena i taj proces traje godinama, a najveći uticaj imaju prvo porodica, a kasnije i društvo. Za početak, treba organizovati posjete osnovaca i srednjoškolaca koncertima đaka iz muzičkih škola, studenata akademije, ali i koncertima klasične muzike koje nude institucije kulture. Neophodno je upoznati mlade sa istorijskom pozadinom i okolnostima koje su uticale na epohu i određeni stil muzike, jer jedino tada klasična muzika može biti shvaćena na pravi način.

Da li imate svoje kompozicije ili su u planu?

Komponovanje je dio mog interesovanja i autorka sam nekoliko kompozicija i aranžmana za gudački kvartet, i najviše uživam u komponovanju instrumentalne muzike. Filmska muzika me izuzetno privlači i vjerujem da jednog dana može biti u fokusu mog djelovanja, jer ima veliki uticaj na osjećanja, percepciju i svijest gledalaca. 

Kako je izgledao tvoj put od sna do profesije? Da li muzika treba da bude više od hobija?

Možda zvuči kao kliše, ali od djetinjstva sam znala da će umjetnost biti moja profesija. Na takvu odluku nije uticala ni moja višegeneracijski muzički „potkovana“ porodica. Moja interesovanja su, naravno, lutala, ali to mi je poslužilo da istražim razne aspekte muzičke umjetnosti. Nakon završetka Srednje muzičke škole „Vasa Pavić“ u Podgorici, upisala sam studije na Muzičkoj akademiji Univerziteta Crne Gore, a nakon toga i postdiplomske studije na Odsjeku za dirigovanje na pomenutoj instituciji. Svjesna da je naše tržište malo i da nije zahvalno za umjetnost, odlučila sam da ipak slijedim svoje snove i bavim profesijom u kojoj uživam, u zemlji u kojoj sam rođena. Vrlo je važno napraviti jasnu distinkciju između muzike kao profesije i kao hobija, jer muzika može gotovo svakome biti hobi, a profesija svakako da ne. Ukoliko se opredijelite za muziku kao profesiju, morate znati da tu nema zlatne sredine - bićete vrlo uspješni ili neuspješni. Potrebno je uložiti mnogo truda, sate i sate sviranja, proučavati teorijske predmete, pohađati individualnu i grupnu nastavu - što znači da ćete gotovo cijeli dan provesti u školi, odnosno fakultetu. Ipak, to je cijena ozbiljnog pristupa jednoj profesiji. Ako se budete trudili i učili da biste dobili nagradu, onda će se rad učiniti težak, ali ako se budete trudili iz ljubavi prema onome čime se bavite, onda ćete u samom radu pronaći nagradu.

 Kakvu poruku šaljete mladima kao prvi magistar Okrestarskog dirigovanja na Univerzitrtu Crne Gore?

Biti prva dirigentica koja je stekla zvanje magistra Orkestarskog dirigovanja na državnom univerzitetu u Crnoj Gori predstavlja veliku čast, ali obavezuje na dalje usavršavanje. Ponosna  sam na sebe, na uloženi trud i rad, jer sam odlučila da ostanem i „koračajući makadamom” steknem diplomu upravo u Crnoj Gori. Biti prvi u nečemu jasno upućuje na zaključak o položaju ovog poziva u našem društvu i našoj državi, kao i da su masivnija ulaganja u sferi kulture zaista neophodna. Svoju „misiju“ doživljavam kao pokretačku, želim da inspirišem mlade ljude da slijede svoje snove i ciljeve, da budu dosljedni, uporni, privrženi onome što su njihove vrijednosti i ideali kojima su vođeni, jer „budućnost pripada onima koji vjeruju u ljepotu svojih snova“.

Izvor: Makanje