Osvrt rektora Univerziteta Crne Gore na rezultate ostvarene u prethodnoj godini
Rektor Univerziteta Crne Gore prof. dr Danilo Nikolić dao je osvrt na ostvarene rezultate Univerziteta u 2019. godini u svom govoru održanom na Svečanoj sjednici Senata Univerziteta Crne Gore, 21. decembra 2019. godine.
Dame i gospodo,
Želio bih da izrazim veliko zadovoljstvo postignutim rezultatima u godini u kojoj smo obilježili četiri i po decenije nastavno-obrazovnog, naučnoistraživačkog i umjetničkog stvaralaštva na Univerzitetu Crne Gore.
U ovoj godini usvojili smo, po prvi put, Strategiju razvoja, kojom smo definisali petogodišnji plan razvoja i strateške prioritete našeg Univerziteta. Jačanje internacionalizacije i konkurentnosti, odnosno povećanje međunarodne vidljivosti i uporedivosti u okviru Evropskog prostora visokog obrazovanja i Evropskog istraživačkog prostora, predstavljaju stratešku viziju i razvojnu paradigmu Univerziteta CG. Razvojnom Strategijom sistematizovane su aktivnosti, strateški ciljevi i ključni indikatori upješnosti realizacije istih, kroz strukturnu orijentaciju na pet prioritetnih oblasti: nastavni proces, nauka i istraživanje, međunarodna saradnja, Univerzitet i okruženje, i organizacija i resursi.
Kontinuirano radimo na kvalitetu i inoviranju nastavnog procesa, odnosno razvoju savremenih studijskih programa sa tržišno-primjenjivim i međunarodno-uporedivim ishodima učenja. Posvetili smo se daljem razvoju nastavnog procesa kroz izmjene i dopune pravila studiranja na osnovnim i postdiplomskim studijama, kroz započeti proces optimizacije studijskih programa i kroz pripremu za uvođenje kombinovanih metoda nastave. U svrhu povećanja dolazne i odlazne mobilnosti, po prvi put smo prepoznali module predmeta na engleskom jeziku u okviru postojećih studijskih programa, započeli smo pripreme za akreditaciju studijskih programa na engleskom jeziku, kao i programa cjeloživotnog učenja.
U saradnji sa Savjetom Evrope, Univerzitet Crne Gore je dobio Sertifikat u oblasti akademskog integriteta, koji dodjeljuje Međunarodni institut za istraživanje i djelovanje protiv akademske prevare i plagijarizma u Ženevi. Shodno Zakonu o akademskom integritetu, u ovoj godini smo usvojili novi Etički kodeks i formirali novo tijelo, Etički odbor, umjesto dosadašnjeg Suda časti.
Univerzitet je iz sopstvenog Razvojnog fonda, organizacionim jedinicama opredijelio sredstva za obnovu nastavne infrastrukture u iznosu većem od ukupnih izdvajanja u zadnjih 10 godina. Tačnije, u ovoj godini izdvojili smo preko milion eura za investiciono održavanje objekata, za računarsku i nastavnu opremu, i za održavanje i nabavku novog namještaja za potrebe amfiteatara, učionica, bilblioteka i čitaonica.
U toku 2019. godine, nastavljen je značajan porast broja citata naših naučnika na Google scholar-u, koji je u decembru iznosio preko 103.000, što je povećanje za čak 83.000 u odnosu na početak kampanje povećanja vidljivosti istraživačke aktivnosti Univerziteta krajem 2017. godine i za 46 odsto više u odnosu na isti period prošle godine. Univerzitet kontinuirano razvija podsticajne mehanizme za zaposlene koji doprinose razvoju naučne misli i akademskoj konkurentnosti u međunarodnim okvirima.
U pravcu stimulisanja naučne izvrsnosti, Univerzitet je obezbijedio iz sopstvenih sredstava, po prvi put, pristup Web of Science naučnoj bazi iz svih područja nauke, sa više od 33.000 indeksiranih časopisa. Usvojene su dopune Pravilnika o postupku, uslovima vrednovanja i načinu nagrađivanja zaposlenih za poseban doprinos razvoju i međunarodnom pozicioniranju Univerziteta Crne Gore, kojim se po prvi put nagrađuje međunarodna prepoznatljivost naučnih rezultata kroz: citiranost, recenziranje naučnih radova, uredništvo u naučnim časopisima i uspješne projektne aplikacije. Za nagrađivanje zaposlenih za izuzetne naučne rezultate izdvojili smo preko 250.000 eura u ovoj godini.
Usvojili smo Strategiju ljudskih resursa u istraživanju i Akcioni plan, čime smo stekli uslove za prijavljivanje za Logo izvrsnosti, prestižno priznanje Evropske komisije, za izvrsnost u istraživanju.
Nije izostalo ni učešće naših naučnika i studenata na svjetskim, evropskim i nacionalnim naučnoistraživačkim, nastavnim, umjetničkim smotrama, sa kojih su se vraćali sa novim znanjima, iskustvima, ali i priznanjima za svoj uspješan rad i razultate.
Posvećen rad naših zaposlenih je rezultirao u povećanju međunarodne vidljivosti našeg Univerziteta i na akademskim rang listama. Univerzitet CG se po prvi put našao među najboljim svjetskim univerzitetima prema renomiranom Times Higher Education rangiranju, gdje smo svrstani u ulaznu kategoriju od 1300 najboljih univerziteta prema opštim kriterijumima. Kada su u pitanju pojedine naučne oblasti, Univerzitet je u oblasti fizike svrstan u kategoriji 801+, dok je u oblasti tehničko-tehnoloških nauka najbolje rangirani, u kategoriji 601-800 najboljih univerziteta. Kada je u pitanju rangiranje Univerziteta Crne Gore prema vidljivosti na webu bilježimo kontinuirani napredak. Prema poslednjem rangiranju Webometrics-a iz jula ove godine rangirani smo na najboljoj poziciji do sada.
Konstantno radimo na proširivanju međunarodne saradnje koji studentima i svim zaposlenima omogućavaju kreditnu, stručnu i istraživačku mobilnost na više od 200 univerziteta iz preko 30 zemalja svijeta. Konkretizovali smo i operativnu podršku programima mobilnosti donošenjem novih Pravila o međunarodnoj mobilnosti osoblja.
U ovoj godini smo postigli do sada najveći uspjeh kada su u pitanju međunarodne projektne aplikacije, prije svega iz programa Erasmus plus i Interreg programa prekogranične saradnje. U 2019. godini Univerzitet Crne Gore je, u okviru Erasmus + programa Izgradnja kapaciteta u visokom obrazovanju, po prvi put dobio 3 koordinatorska projekta, što je ujedno i maksimalno dozvoljeni broj koordinatorskih projekata po instituciji. Pored koordinatorskih, dobili smo i 5 novih projekata u svojstvu partnerske institucije, od kojih su nam 2 omogućila da po prvi put učestvujemo i u Erasmus + oblasti koja se odnosi na partnerstva i saradnju u sportu i neprofitnim evropskim sportskim događajima.
Bili smo veoma uspješni i kada su u pitanju predpristupni Interreg programi prekogranične i transnacionalne saradnje. Dobili smo 3 projekta u okviru poziva Interreg IPA i 2 projekta u okviru Interreg MED programa.
Vrijednost opredijeljenih sredstava našem Univerzitetu iz ova dva programa iznosi skoro 2,5 miliona eura. Ako se uzmu u obzir i dobijeni značajni nacionalni projekti, kao i drugi međunarodni projekti, dolazimo do brojke od preko 3,1 milion eura dobijenih za finansiranje projekata na Univerzitetu Crne Gore u 2019. godini. Imajući u vidu da je 2017. godine ovaj prihod iznosio svega 430.000 eura, zaključujemo da smo za samo 2 godine povećali prihode od projektne aktivnosti, za preko 6 puta.
Univerzitet Crne Gore organizovao je u godini za nama brojne naučne konferencije, gostovanja referentnih domaćih i stranih naučnika, predavača i eksperata, različite društvene, kulturne i sportske manifestacije i događaje. Učestvovali smo i u brojnim društveno odgovornim aktivnostima, među kojima bih posebno istakao akcije promovisanja ekološke svijesti, odnosno prostorno oplemenjivanje i revitalizaciju zelenih površina univerzitetskih kampusa.
Samo u zadnjih godinu dana u kampusu tehničkih fakulteta posadili smo preko 200 novih sadnica. Izdvojio bih akciju u kojoj je 25 rektora državnih univerziteta posadilo sadnice maslina, kad je Univerzitet Crne Gore bio domaćin Rektorskog foruma Jugoistične Evope i Zapadnog Balkana u maju ove godine, kao i akciju ostvarenu u saradnji sa Kancelarijom za evropske integracije kada smo nedavno usadili prvih 50 stabala na novoformiranoj zelenoj površini od 4000 m2 u sklopu kampusa tehničkih fakulteta.
U saradnji sa Vladom Crne Gore i Ministarstvom nauke, osnovali smo prvi Naučno-tehnološki park. Vjerujemo da će Naučno-tehnološki park Crne Gore biti mjesto koje će podsticati saradnju i jačati sinergiju između naučnoistraživačkog sektora, privrednog sektora, lokalne zajednice i državnih institucija, a sve sa ciljem da se kreira stimulativni ambijent koji će za rezultat imati osnaživanje konkurentnosti crnogorske ekonomije.
Univerzitet Crne Gore, kao jedna od temeljnih institucija crnogorskog obrazovanja, nauke i kulture, prepoznaje značaj društvenih pitanja, vezanih za nacionalni identitet, multikulturalnost, dijalog i toleranciju, ljudska prava i slobode u cilju promovisanja autentičnih vrijednosti i održivog razvoja crnogorskog društva i države.
Nedavno smo organizovali Okrugli sto na aktuelnu temu Dijaspora, identitet i migracije – mogućnosti i izazovi, koji predstavlja uvertiru za seriju otvorenih stolova, tribina, dijaloga, koje ćemo organizovati pod krovom Univerziteta Crne Gore pod nazivom Crna Gora 2030.
Univerzitet Crne Gore je dodijelio i jedan počasni doktorat u ovoj godini. Gospodinu Miroslavu Lajčaku, ministru vanjskih poslova Slovačke, je uručen počasni doktorat za promovisanje demokratskih vrijednosti i multikulturalnog dijaloga, odnosno za doprinos povezivanju akademskih zajednica i jačanju odnosa između naše dvije zemlje.
Univerzitet će i ovu godinu uspješno zaokružiti poštujući kriterijume racionalnog upravljanja, operativne i finansijske efikasnosti. Vlada i Univerzitet Crne Gore, u skladu sa značajem visokog obrazovanja kao temelja ekonomskog rasta i društvenog razvoja zemlje, konstantno rade na unapređenju univerzitetske infrastrukture i resursa, kako bi naši studenti, profesori i istraživači imali što kvalitetnije uslove za rad i postizanje što boljih rezultata.
Razvojni projekti, naučna izvrsnost i međunarodna afirmacija Univerziteta u značajnoj mjeri zavise od održivog modela budžetskog finansiranja. Potpisani Ugovor o finansiranju između Univerziteta i Vlade Crne Gore, temelji se na kriterijumima uspješnosti Univerziteta u oblasti obrazovanja, nastave, istraživanja i upravljanja resursima, koji su uspješno realizovani u 2019. godini.
Pored sopstvenih ulaganja od preko milion eura u nastavnu infrastrukturu, započeli smo i proces digitalizacije Univerziteta. Centar informacionog sistema je opremljen sa najnovijim serverima, značajno je podignuta brzina mreže, uvedena je besplatna internet Eduroam akademska mreža, uspostavljen je DMS (document management system). Radi se na razvoju elektronskog Indeksa i elektronske Službe, kao i podizanju novog Sistema za e-learninga.
Odgovorno se staramo o poboljšanju profesionalnog, materijalnog i društvenog statusa zaposlenih na Univerzitetu. Još prije godinu dana smo pokrenuli inicijativu za izmjenu Kolektivnog ugovora, kako bismo zarade zaposlenih na Univerzitetu približili zaradama zaposlenih u Javnom sektoru. Tokom pregovora sa Ministarstvom prosvjete i Sindikatom Univerziteta, iskazan je veliki stepen saglasnosti sa našim prijedlozima u skladu sa strateškim pravcima razvoja Univerziteta. Naše zahtjeve smo uspjeli djelimično da unesemo u izmjene Kolektivnog ugovora, a najznačajnije promjene se odnose na povećanje osnovne zarade svim zaposlenima u iznosu od 9% + 3% u naredne 2 godine i formiranje posebnog budžetskog fonda za podršku naučno-istraživačkim, inovativnim i projektnim aktivnostima na Univerzitetu Crne Gore.
U ovoj godini smo usvojili Strategiju za rješavanje stambenih potreba dodjelom novčanih sredstava i Strategiju za rješavanje stambenih potreba zaposlenih obezbjeđenjem stambenog prostora pod povoljnim uslovima i odgovarajuće pravilnike. Za koji dan ćemo raspisati Konkurs za rješavanje stambenih potreba zaposlenih dodijelom novčanih sredstava, za koji su obezbijeđena sredstva iz Stambenog fonda u iznosu od oko dva miliona eura, prihodovanih od prodaje dijela stambenih površina i zemljišta u svojini Univerziteta. Takođe, uputili smo Vladi Crne Gore na razmatranje Prijedlog načina izgradnje novih stambenih jedinica na prostoru DUP Univerzitetski centar. Očekujemo da se u drugoj polovini naredne godine započne izgradnja novih stambenih jedinica u okviru ovog prostora.
Uvaženi gosti, poštovane kolege, dragi studenti
Naveli smo samo neke od najvećih dostignuća u ovoj godini. Očigledno je da je dosta toga urađeno, u skladu sa strateškim razvojem i operativnim poslovanjem, ali to nije izgovor da u godini pred nama ne krenemo u susret novim izazovima i uspjesima, u pravcu osiguranja nastavnog i naučnog kvaliteta našeg Univerziteta, kao i njegove akademske konkuretnosti i međunarodne afirmacije.
Zahvaljujem se našim profesorima, istraživačima, saradnicima, što svakodnevno doprinose unapređenju kvaliteta, dostojanstvu naše profesije i uspješnom brendiranju naše institucije u zemlji i van nje.
Zahvaljujem se našim studentima na promovisanju vrijednosti znanja, radne discipline i društveno odgovornog ponašanja.
Zahvaljujem se partnerima i prijateljima Univerziteta na podršci i povjerenju, na produktivnoj saradnji i na dijeljenju zajedničke vizije Univerziteta Crne Gore, kao univerziteta evropske perspektive i crnogorske budućnosti.
Posebno mi je zadovoljstvo, što sam danas u prilici, da se i direktno zahvalim istaknutim pojedincima i članovima našeg pobjedničkog tima.
Sa nama su danas profesori i studenti, koji su posvećenim radom i izuzetnim rezultatima zaslužili da budu birani među najbolje i da ostanu upisani u anale Univerziteta Crne Gore, kao nosioci ovogodišnjih plaketa i priznanja za postignute rezultate.
Čestitam nagrađenim kolegama profesorima, istraživačima i studentima u svoje lično i u ime Univerziteta Crne Gore uz želju da ih ovo priznanje „obaveže“ na još bolje rezultate i motiviše na još veće uspjehe u narednom periodu.
