Održana univerzitetska tribina: Ukrajina – uzroci i posljedice
Ukrajina – uzroci i posljedice bila je tema panel diskusije održane danas na Univerzitetu Crne Gore.
Na tribini su govorili prof. dr Nebojša Vučinić, redovni profesor Pravnog fakulteta, Miodrag Lekić poslanik u Skupštini Crne Gore i dr Radenko Šćekić viši naučni saradnik na Istorijskom institutu Univerziteta Crne Gore.
Moderator tribine je bio Todor Lakić, saradnik u nastavi i doktorand Fakulteta političkih nauka.
Govornici su se osvrnuli na genezu rusko ukrajinskih odnosa, sa naglaskom na period nakon ponovnog sticanja nezavisnosti ovih država posle disolucije Sovjetskog Saveza.
Teme koje su bile u fokusu u prvom dijelu diskusije su Budimpeštanski memorandum o bezijednosnim garancijama iz 1994. godine, kojim se Ukrajina dobrovoljno odrekla posjedovanja nuklearnog oružja. Potom, spoljna politika Ukrajine i interesi Rusije na prostoru bivšeg Sovjetskog Saveza, te prva ukrajinska krizi iz 2014. godine – pitanje Krima, sankcije Rusiji i posljedice po međunarodne odnose. Takođe, i otcjepljenje djelova oblasti Donjecka i Luganska i proglašenje nezavisnih republika – odnos prava na samoopredjeljenje i principa teritorijalnog integriteta država u međunarodnom pravu, te na dilomatske inicijative za rješavanje krize – Sporazumi iz Minska
Diskusiju su posvetili i postepenom kulminiranju krize u rusko–ukrajinskim odnosima od decembra 2021. godine do kraja februara 2022. godine, kada je vojna sila zamijenila diplomatiju.
Ono što je za Ukrajinu bio ruski vojni napad na tu zemlju a za Rusiju specijalna vojna operacija, ostavila je međunarodnu i stručnu javnost zabrinutu za svjetski mir. Svijet se našao podijeljen između podrške Ukrajini, podrške Rusiji i uzdržanosti – podjeli kakvu svijet nije vidio od vrhunca Hladnog rata. Šta sve ovo znači za rusko – ukrajinske odnose, koji su ulozi i stavovi obje strane u konfliktu, kakve su pozicije i reakcije najznačajnijih aktera svjetske politike – Sjedinjenih Država, Kine, NATO-a i Evropske unije, te kakve posljedice kriza ostavlja po pravnu, ekonomsku i političku sigurnost Istočne Evrope, Evrope i svijeta, pitanja su na koja su govornici nastojali da pruže odgovor.
Govorilo se i o implikaciji krize u rusko-ukrajinskim odnosima na položaj i politiku Evropske unije, NATO-a, država Balkana i Crne Gore. Osvrnuli su se i na moguće scenarije koji čekaju Rusiju i Ukrajinu u budućnosti – da li će se sukob okončati pregovorima ili će se kriza širiti i van granica Ukrajina, te da li je pred Rusijom period (samo)izolacije, učvršćenje pozicije predvodnika iliberalnog svijeta ili neki treći put.
Diskusiju možete pogledati i u videu u prilogu: