Naučni simpozijum na Univerzitetu Crne Gore primjer jačanja veza sa dijasporom

Rektor Univerziteta u Kragujevcu prof. dr Nenad Filipović ocijenio je da jačanju veza dijaspore i matice doprinose događaji kakav je bio naučni simpozijum organizovan na Univerzitetu Crne Gore u saradnji sa Crnogorskom akademijom nauka i umjetnosti, pod imenom Nauka i male zemlje - Sinergija dijaspore, matice i prijatelja Crne Gore.

Dr Filipović je profesor na Fakultetu inženjeringa i rukovodilac Centra za bioinženjering  na Univerzitetu u Kragujevcu, u Srbiji. U oblasti kojom se bavi, biomedicinskim inženjeringom, kaže da postoji dobra saradnja sa naučnicima Univerziteta Crne Gore.

UCG: Jedan ste od onih koji su imali iskustvo rada u inostranstvu, budući da ste bili istraživač saradnik na Harvardskoj školi javnog zdravlja, u Bostonu, ali ste se vratili i to iskustvo donijeli u Srbiju?

PROF. DR FILIPOVIĆ: Ja sam proveo više godina na prestižnom Harvard Univerzitetu u Bostonu. Vratio sam se u Srbiju i napravio veći tim mladih istraživača. Radimo na veoma interesantnim projektima iz oblasti primjene tehnike u medicini. Koristimo najnoviju tehnologiju, kompjuterske simulacije, superkompjutere, veštačku inteligenciju da bolje razumemo vrlo složene procese u čovekovom organizmu i predlažemo nove uređaje i softver za bolju dijagnostiku i terapiju.

UCG: Šta je to što niste očekivali od Harvarda kao prestižne institucije?

PROF. DR FILIPOVIĆ: Moram da Vam ispričam da sam ja kada sam došao na Harvard Univerzitet imao mnogo slabiji računar nego što sam ga imao u Srbiji. To možda zvuči nemoguće ali je tako zaista bilo. Oni vode računa tamo o svim resursima i dok se ne istroše u potpunosti ne mijenjaju ih. Posle nekog vremena sam naravno dobio mnogo bolji računar i sve je bilo dalje u redu.

UCG: Zašto je dobro boraviti jedno vrijeme na svjetskoj visokoškolskoj instituciji? Šta vam je pružio rad Harvardu?

PROF. DR FILIPOVIĆ: Rad na Harvard Univerzitetu mi je pružio dosta toga. Prije svega usavršavanje i rad sa vrhunskim svjetskim naučnicima ima veliku težinu. Pisanje predloga projekata, pisanje radova, rad u laboratoriji i na vrlo moćnim računarima je ono što sam tamo naučio. To mi je dosta pomoglo u formiranju tima u Srbiji i dobijanje Evropskih naučnih projekata kojima se uglavnom finansira naša grupa u Srbiji. Naučio sam kako treba da se vodi tim mladih ljudi, kako se dobijaju projekti, kako se pišu kvalitetni radovi. Trenutno sam rektor Univerziteta u Kragujevcu i ponosan sam što smo ove 2022. godine  najbolje rangirani Univerzitet u Srbiji na Times High Education listi, ali i u cijelom regionu Jugoistočne Evrope. Razlog tome je najviše što imamo dosta citata po broju istraživača. Upravo taj kvalitet pisanje radova i dobijanja međunarodnih naučnih projekata je nešto što nas je podiglo visoko na ovoj listi rangiranja Univerziteta i želim da tako i nastavimo.

UCG: Koliko biomedicinski inženjering mijenja tokove medicine danas?

PROF. DR FILIPOVIĆ: Biomedicinski inženjering svakim danom dosta mijenja medicinu. Svjedoci smo sve boljih ljekova i medicinskih uređaja, optimalne dijagnostike i terapije, novih vještačkih organa i čipova koji će zamijeniti stare organe. Sve je to još u istraživačkoj fazi ali već daje dosta dobre rezultate i sada. Vještačka inteligencija otvara sasvim nove horizonte buduće pametne terapije i mislim da će vrlo brzo ući u standardnu kliničku proceduru.

UCG: Da li mislite da i male zemlje imaju potencijala da, u sinergiji sa dijasporom, mogu doseći sam vrh nauke i njenih dostignuća?

PROF. DR FILIPOVIĆ: Mislim da ima dosta potencijala i u malim zemljama. Primjeri za to jesu Crna Gora i Srbija koje su relativno male zemlje. Dijaspora može dosta pomoći, samo joj treba pružiti ruku i omogućiti uslove da se vrate i nastave sa plodnom naučnom saradnjom i u malim zemljama kao što su Srbija i Crna Gora. Tu su u stvari najbitniji lični kontakti i direktno povezivanje između naučnika u različitim laboratorijama i timovima.

UCG: Šta mislite da je važno za mlade istraživače da bi istrajali na putu obrazovanja i nauke? 

PROF. DR FILIPOVIĆ: Mladim ljudima koji žele da se bave naukom bih poručio da istraju na tom putu i pored svih teškoća i iskušenja koji ih sigurno prate. Ljepota rada na nekom naučnom projektu je ipak nešto što ne možete naći ni u jednoj kompaniji i pored manje novca koji se može zaraditi bavljenjem naukom. Ali treba ulagati u mlade istraživače i pomoći im da istraju na tom putu. Recimo, mi smo na Univerzitetu u Kragujevcu podijelili preko 200 stanova mladim istraživačima i još spremamo nove parcele za izgradnju novih 200 stanova. Rješavanje stambenog pitanja za mlade naučnike je veoma bitno da bi se oni što više usmjerili na naučni rad i vrhunske rezultate u svom domenu.