Na Biotehničkom fakultetu UCG studenti proizvode studentska vina

Vina iz svih dosadašnjih berbi grožđa koje se proizvode pod okriljem Biotehničkog fakulteta Univerziteta Crne Gore dobitnici su zlatnih medalja.

Biotehnički fakultet ostvaruje izuzetna stručna i naučna dostignuća u svim granama poljoprivrede. Uz to, inicijator je i jedan od glavnih nosioca razvoja Crne Gore u oblastima vinogradarstva i vinarstva.

Ogledno imanje Biotehničkog fakulteta koje se nalazi u Lješkopolju, čine vinogradi, voćnjak, plastenici sa ratarskim i povrtarskim kulturama na prostoru od 25 ha, kao i vinski podrum kapaciteta 300 hl. Takođe, na imanju se nalazi i jedna od najbogatijih kolekcija domaćih, odomaćenih i introdukovanih sorti vinove loze na Balkanu. S ponosom se ističe da su u posjedu čak 400 genotipova vinove loze što između ostalog, naše ogledno imanje čini stručnom i naučnom bazom za razvoj svih oblasti poljoprivrede u Crnoj Gori.

Poseban akcenat stavljen je na razvoj vinogradarstva  i vinarstva Crne Gore jer je ovo grana poljoprivrede koja je posljednjih godina u izrazitoj ekspaniziji, kako kod nas, tako i u svijetu. Samo u Crnoj Gori trenutno postoji 90 vinarija što je bio tek jedan od povoda za razgovor sa ekspertima Biotehničkog fakulteta -  prof. dr Radmilom Pajović Šćepanović i dr Danijelom Raičević iz BTF tima. One su zaslužne za prepoznatljivost rada Enološke laboratorije Biotehničkog fakulteta. Ona pruža stručne usluge i servise, prije svega prilikom postupka analize vina, kao i prilikom procesa proizvodnje vina i rakije koje se odvija na Oglednom imanju Biotehničkog fakulteta.

Profesorice Pajović i Raičević autorizuju odgovore na pitanja koja su bila povod razgovora za sajt Univerziteta Crne Gore.

UCG: U čemu je tajna kvaliteta vina koje se pravi pod okriljem Biotehničkog fakulteta UCG?

BTF TIM: Specifičnost kvaliteta vina Biotehničkog fakulteta proizilazi s jedne strane, iz posebnog kvaliteta grožđa koje se bere u vinogradu na lokalitetu Lješkopolje (Podgorički sub-region) i opredjeljenja za tradicionalnu tehnologiju proizvodnje, s druge strane. Uz to, izvanrednom kvalitetu našeg vina doprinosi i stručno i znalačko upravljanje procesom proizvodnje koje je zahtjevnije jer ne omogućava potpunu kontrolu uslova.

Veliki broj sunčanih dana i posebnost podneblja Crne Gore uz izvanredan kvalitet grožđa i  specifičnost autohtone sorte Vranac daju prepoznatljiv pečat vinima na koje je naš fakultet s razlogom ponosan - vinu Vranac i Vranac barrique Biotehničkog fakulteta.

Za dostizanje ovako rijetkog kvaliteta vina neophodna je ljubav i posvećenost proizvodnji, od njene prve do posljednje etape. Ali svakako, tome doprinose i drugi preduslovi – kvalitet grožđa kojim se možemo pohvaliti, kao i profesionalno izvedena tehnologija proizvodnje, i to kako u tradicionalnim tako i u industrijskim uslovima.

UCG: Koliko novih sorti vinove loze je stvoreno do sada angažovanjem Biotehničkog fakulteta UCG?

BTF TIM: U oblasti vinogradarstva na Biotehničkom faklutetu UCG stvoreno je 20 novih priznatih sorti vinove loze. I ne samo to, već su podignuti i kolekcioni zasadi različitih sorti i podloga vinove loze. U oblasti vinarstva radi se kontinuirano na vinifikaciji  raznih sorti crvenih i bijelih vina i na utvrđivanju najpovoljnijih tehnoloških rješenja sa ciljem dobijanja visokokvalitetnih vina. Proučavaju se polifenolne karakteristike grožđa i vina i realizuju  projekti koji imaju za cilj ispitivanje uticaja različitih metoda vinifikacije i enoloških sredstava na kvalitet vina. Rezultati svih ovih istraživanja doprinose kompletnijem sagledavanju enološkog i polifenolnog profila i tehnološkog potencijala sorte Vranac.

UCG: Biotehnički fakultet razvoju vinarstva i vinogradarstva kao grane poljoprivrede, doprinosi još jednim svojim važnim segmentom - obrazovanjem mladih stručnjaka. Kakva su vaša iskustva?

BTF TIM: Menadžment Biotehničkog fakulteta, kao i stručnjaci iz ovih oblasti potenciraju obrazovanje mladih stručnjaka – diplomiranih inžinjera koji će stečeno znanje primijeniti u praksi. Tako npr. u okviru nastavnog predmeta „Vinarstvo i prerada grožđa“, kao i drugih srodnih, studenti se obučavaju da proizvode sopstvena vina (tzv. ,,studentska vina“) te na taj način prolaze kroz sve faze proizvodnje. Organizujemo im brojne vidove praktične obuke u samoj vinariji Biotehničkog fakulteta, ali i tokom posjeta drugim vinarijama i vinarskim događajima (saloni i izložbe vina).

UCG: Stručnjacima Biotehničkog fakulteta UCG često se proizvođači vina obraćaju za pomoć i  savjet. Šta savjetujete građanima koji se bave vinogradarstvom da očekuju ove godine u pogledu proizvodnje vina, imajući na umu kišni period za nama?

BTF TIM: Svaka godina je specifična i različita u pogledu klimatskih uslova. Ova je prilično teška za vinogradare zbog niskih temperatura i obilnih i dugotrajnih padavina koje su se desile u vrijeme razvoja vinove loze. Neophodno bi bilo blagovremeno tretiranje vinove loze sredstvima za zaštitu, kako bi se spriječio razvoj raznih bolesti koje bi mogle nepovoljno da utiču na prinos i kvalitet grožđa i vina.

Savjet vinarima je da pažljivo prate momenat postizanja zrelosti grožđa prilikom berbe i da na samom početku prerade grožđa sumporišu kljuk u cilju prevencije i zaštite kvaliteta vina.

UCG: Koja je uloga Enološke laboratorije Biotehničkog fakulteta u razvoju struke i nauke u vinogradarstvu i vinarstvu u Crnoj Gori?

BTF TIM: Stručnjaci za vinogradarstvo i vinarstvo Biotehničkog fakulteta prepoznali su značaj razvoja vinarstva i opredijelili brojne mjere za razvoj i osavremenjavanje Enološke laboratorije.

Preduzete su mjere u pravcu rekonstrukcije i opremanja laboratorije za vino, razvijanja akreditovanih metoda za analizu vina, usavršavanja kadrova, obrazovanje studenata na predmetima iz oblasti vinarstva, angažovanja na brojnim naučnim projektima koji su rezultirali objavljivanjem radova u časopisima na SCI listi od strane profesora Biotehničkog fakulteta kao glavnih autora.

Brojni publikovani radovi povećali su prepoznatljivost Biotehničkog fakuleta i Univerziteta Crne Gore kao Crnogorskog naučnog centra iz oblasti vinarstva.

Nakon obuke u inostranstvu, rad Centra za vinogradarstvo i vinarstvo osnažen je sa tri sertifikovana degustatora vina i jakih alkoholnih pića. Riječ je o dr Radmili Pajović Šćepanović, dr Danijeli Raičević i dr Tatjani Popović koje su članovi Komisije za puštanje u promet vina i jakih alkoholnih pića.

Da bi Enološka laboratorija nastavila ovim tempom razvoja potreban je angažman novih kadrova, kao i valjana priprema za akreditaciju. Cilj nam je da zadržimo i ojačamo poziciju ovlašćene laboratorije za vino u Crnoj Gori kako bi ubuduće i naučna istraživanja mogla biti organizovana u njenim okvirima.

Uz nužna dodatna ulaganja u rekonstrukciju sadašnjih prostorija, planiramo da oformimo degustacionu salu. Ona bi poslužila ne samo za rad Komisije što je obavezni segment tokom kontrole vina već i za obuku degustatora kojih već sad nedostaje, imajući u vidu dalji razvoj vinarstva u Crnoj Gori.

UCG: Biotehnički fakultet je prepoznatljiv i po proizvodnji lozove rakije...

BTF TIM: Standardna crnogorska lozova rakija i Muskatna crnogorska lozova rakija spadaju u grupu jakih alkoholnih pića i proizvode se, takođe, na Oglednom imanju Biotehničkog fakulteta, tradicionalnim tehnološkim postupkom. Razlika je u njihovom sirovinskom sastavu. Standardna crnogorska lozova rakija proizvodi se od autohtonih sorti grožđa vranac i kratošija, a Muskatna crnogorska lozova rakija od stonih i vinskih muskatnih sorti grožđa. Ove naše rakije su izuzetno cijenjene među konzumentima. Na daleko čuvenim ih čini izvanredan miris, izuzetna  pitkost i harmoničnost. Ove osobine su rezultat tradicionalnog načina proizvodnje pečenjem u kazanima, uz poštovanje naučnih principa  i standarda u proizvodnji. Standardna crnogorska lozova rakija u narodu se pamti i prepoznaje kao „Institutova loza“.