Povodom dvjestogodišnjice rođenja Dostojevskog

Drugo ovogodišnje posebno izdanje časopisa Filološkog fakulteta Folia Linguistica et Litteraria posvećeno je dvjestotoj godišnjici rođenja Fjodora Mihajloviča Dostojevskog koja se ove godine na različite načine obilježava svuda u svijetu. Rođen na današnji dan 11. novembra 1821. u Moskvi, Dostojevski je svojim djelom, i idejno i poetički, obilježio čitavu jednu epohu.

U svesci 38 časopisa sabrano je dvanaest naučnih radova na četiri jezika koji nude originalno sagledavanje važnih aspekata djela velikog pisca. Urednice posebnog izdanja, slavistkinje prof. dr Gudrun Ges sa Univerziteta u Magdeburgu i prof. dr Andrea Majer-Frac sa Univerziteta u Jeni okupile su njemačke i južnoslovenske poznavaoce djela Dostojevskog oko namjere da još jednom sa nekih novih polazišta otvore dijalog o Dostojevskom.

U kratkom uvodniku Gudrun Ges podsjeća da je upravo dijalogičnost teksta Dostojevskog ono čime nas on neprekidno privlači i uvlači nas u svoje rasprave, da se sa njim „pitamo, sumnjamo i patimo, ljutimo, svađamo i strahujemo“. Izdanje se otvara njenim tekstom o stvaralaštvu ruskog pisca u kontekstu epilepsije u kojem roman Idiot posmatra kao paradigmu modernog romana s aspekta njegove namjere da, baš kao i medicina, ponudi analitički uvid u ljudsku egzistenciju.

Sagledavajući tijesnu vezu između dva umjetnička djela, Andrea Majer-Frac piše o aspektima prevoda dijaloga kneza Miškina kod Ingeborg Bahman, dok Daniel Miščin sa Univerziteta u Zagrebu osvjetljava moguće nihilističko tumačenje slike Mrtvi Krist u grobu Hansa Holbeina mlađeg, onako kako ga daje Terentjev u Idiotu. Kroz prizmu koncepta evroazijstva Neda Andrić sa Univerziteta Crne Gore obrazlaže povezanost ideje Dostojevskog o „ruskom Bogu“ i ključnih ideja Trubeckoja o nacionalnoj kulturi kao jedino mogućoj, zasnovanoj na hrišćanstvu, tj. pravoslavlju.

Važan doprinos izdanju je i prikaz Rajskog uma Dostojevskog Dragana Stojanovića kao najuticajnijeg originalnog tumačenja velikog ruskog pisca na našem govornom području. Prikaz potpisuje Novak Malešević sa Instituta za jezik u Beogradu.

Pomenuti radovi, kao i svi ostali, jednako zanimljivi, dostupni su u cjelosti na: http://www.folia.ac.me/arhiva38.html  

Folia linguistica et litteraria je časopis Filološkog fakuleta u Nikšiću, pokrenut 2010. godine sa ciljem promovisanja izvrsnosti u oblasti lingvistike i književnosti, kroz izvorne naučne radove i prikaze. Časopis ima međunarodnu redakciju i oslanja se na anonimne ocjene recenzenata. Od 2015. nalazi se na najuticanijem svjetskom citatnom indeksu – Web of Science, ESCI (Emerging Science Citation Index), a od 2019. indeksiran je i u Elsevierovoj bazi SCOPUS, kao i u bazama: CrossRef, ERIH PLUS, CEOOL, MLA, ANVUR. Svakom radu se dodjeljuje DOI broj.